اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان ناشنوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان ناشنوا انجام شد. روش: روش این پژوهش، نیمه‌آزمایشی و طرح مورد استفاده در پژوهش حاضر، طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری در این پژوهش دانش‌آموزان ناشنوای مدرسه میر شهر اصفهان در سال 1397 بودند. گروه نمونه شامل 28 نفر از دانش‌آموزان ناشنوا بودند که با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی ساده در دو گروه 14 نفری جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 50 دقیقه‌ای، هفته‌ای دو بار در جلسات گروهی آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان شرکت کرد و گروه کنترل هیج مداخله‌ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) بود. داده­های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیری در نسخه 24 نرم‌افزار بسته آماری در علوم اجتماعی تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان تاثیر معناداری بر انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان ناشنوا داشت. نتیجه‌گیری: آموزش برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان می‌تواند انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان ناشنوا را بهبود بخشد؛ بنابراین، پیشنهاد می‌شود از این برنامه برای بهبود انعطاف‌پذیری شناختی دانش‌آموزان ناشنوا استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Cognitive Emotion Regulation Strategies Training on Cognitive Flexibility in Deaf Students

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ashori 1
  • Azam Rashidi 2
1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 M.A. in Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim of the present research was to investigate of the effectiveness of cognitive emotion regulation strategies training on cognitive flexibility in deaf students. Method: This study was a quasi-experimental study with pre-test, post-test design and control group. The participants were 28 deaf students from Mir School in Isfahan City in 2019 academic year who were selected by convenient sampling method. Subjects were divided into experiment and control groups, each group consisting of 14 students who were assigned randomly. The experiment group participated in 8 sessions of cognitive emotion regulation strategies training (two times a week; each session lasted 50 minutes), while the control group did not. The tool used was Dennis & VanderWal’s Cognitive Flexibility Inventory (2010). Univariate analysis of covariance was used by SPSS24 for analyzing the data. Results:The results showed that cognitive emotion regulation strategies training had a significant effect on the cognitive flexibility of deaf students. Conclusion:Cognitive emotion regulation strategies training can increase cognitive flexibility of deaf students. Therefore, it is recommended that this program be used for improvement of cognitive flexibility in deaf students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive emotion regulation strategies
  • deaf students
  • cognitive flexibility
تقوی جلودار، مریم و حامی، مهیار (1397). اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای بر توانایی حل مساله کودکان. نشریه آموزش و ارزشیابی، 42، 70-55.
جباریان، فرزانه؛ حاج حسینی، منصوره و غلامعلی لواسانی، مسعود (1395). اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیم برخودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نابینا در درس فیزیک. توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(4)، 42-51.
عاشوری، محمد و قاسم‌زاده، سوگند (1397). اثربخشی آموزش ایمن‌سازی روانی بر ناگویی هیجانی، خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، 14(2)، 24-8.
عبدی، اکبر؛ عربانی دانا، علی؛ حاتمی، جواد و پرند، اکرم (1393). اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای شناختی بر بهبود حافظه کاری، توجه و انعطاف‌پذیری شناختی در کودکان مبتلا به ADHD. فصلنامه کودکان استثنایی، 14(1)، 33-19.
فنایی، سعیده؛ حبیب الهی، اعظم و غضنفری، احمد (1394). اثربخشی درمان شناختی رفتاری به شیوه گروهی بر سلامت روان و انعطاف‌پذیری روانشناختی افراد دارای اضافه وزن. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، 2(2)، 38-28.
کرمی، جهانگیر و تازیکی، طیبه (1395). اثربخشی برنامه آموزشی شناختی رفتاری بر رضامندی زوجیت و سلامت روان مادران دانش‌آموزان با آسیب شنوایی. توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(2)، 19-29.
محمودی، فریده؛ عاشوری، محمد و انصاری شهیدی، مجتبی (1396). مقایسه حمایت اجتماعی ادراک شده، اضطراب و استرس مادران کودکان کاشت حلزونی، دارای سمعک و شنوایی عادی. توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(2)، 15-25.
مرادزاده، فریبا و پیرخائفی، علیرضا (1397). تاثیر آموزش پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری شناختی و شفقت خود کارکنان اداره بهزیستی شهر ورامین. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، 7(3)، 51-46.
نوری‌زاده میرآبادی، مریم؛ خواستاری، سهیلا؛ شیرمردی، سارا؛ بامداد، سارا و خسروی فارسانی، آتوسا (1396). اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم دهی شناختی هیجانی و ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به نارسایی عروق کرونر قلب. پیشرفت‌های نوین در علوم رفتاری، 2(10)، 1-13.