بررسی اثربخشی آموزش برنامۀ فرزندپروری مثبت بر تعامل مادر با کودک آهسته‌گام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف‌آباد، نجف‌آباد، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ایران

3 روان‌شناسی عمومی، دانشگاه پیام ‌نور، مرکز پاکدشت، پاکدشت، ایران

4 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامۀ فرزندپروری مثبتبر تعامل مادر با کودک آهسته‌گام در شهرستان‌های تهران انجام شد. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش 40 نفر از مادران دانش‌آموزان آهسته‌گام شرکت کردند که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده از مدارس استثنایی شهرستان‌های تهران انتخاب شده بودند. شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه 20 نفری تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامۀ فرزندپروری مثبترا در 10 جلسۀ 60 دقیقه‌ای دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارائه نشد. ابزار این پژوهش مقیاس رابطۀ مادر-کودک پیانتا (1994) بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند‌متغیری نشان داد که گروه آزمایش و کنترل حداقل در یکی از خرده‌مقیاس‌های رابطۀ مادر-کودک تفاوت معناداری دارند. نتایج نهایی تحلیل کوواریانس چندمتغیری حاکی از آن بود که آموزش برنامۀ فرزندپروری بر تعامل مادر با کودک آهسته‌گام اثر مثبت و معناداری داشت (001/0P<).با توجه به اینکه آموزش مهارت‌های فرزندپروری به بهبود تعامل مادر با کودک منجر شد. بنابراین، استفاده از برنامۀ آموزشی فرزندپروری مثبتبا نتایج مفید و مؤثری در حوزۀ تعامل مادر با کودک آهسته‌گام همراه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of positive parenting program training on interaction of mother with slow paced child

نویسندگان [English]

  • Hamed Rashidi Asl 1
  • Tahere Asgari Naraki 2
  • liela Farhad Toski 3
  • Atena Yosefzadeh 4
1 Graduate Student, Clinical Psychology, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
2 Master of General Psychology, Islamic Azad University, Varamin Unit - Pishva, Iran
3 Master of General Psychology, Islamic Azad University, Varamin Unit - Pishva, Iran
4 Student of General Psychology, Islamic Azad University, Varamin-Pishva Unit, Iran
چکیده [English]

Aim. The aim of this study was to investigate of the effectiveness of positive parenting program training on interaction of mother with slow paced child in Tehran. Study procedure was semi-experimental with pretest-posttest design and control group. Method. 40 mothers of students with slow paced children who were selected using simple random sampling method from exceptional schools of Tehran participated in the study. Participants were divided into two groups (experiment and control group), each of which was consisted of 20 individuals. Experiment group received positive parenting program training in 10 sessions each lasting for 60 minutes, while control group did not. The tool used in present research was Parent-Child Relationship Scale (1994). Findings. The data analyses by MANCOVA showed that experiment and control groups had significant difference at least in one of the subscales of Parent-Child Relationship Scale. The final results of MANCOVA showed that positive parenting program had significant and positive effect on interaction of mother and slow paced child (P<0/001).Since parenting skills training can lead to enhancement of interaction of mother and slow paced child, applying positive parenting program training has been associated with useful and effective outcomes in the field of interaction of the mother with slow paced child.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interaction
  • positive parenting
  • slow paced child
ابارشی، زهره.، طهماسیان، کارینه.، مظاهری، محمدعلی و پناغی، لیلی (1388). تأثیر آموزش برنامه ارتقای رشد روانی- اجتماعی کودک از طریق بهبود تعامل مادر- کودک بر خودکفایی والدین و رابطه مادر و کودک زیر سه سال. فصلنامه ‌پژوهش در سلامت روان‌شناختی، 3(3)، 49-57.
بهروز سرچشمه، سعیده.، عاشوری، محمد و انصاری شهیدی، مجتبی (1396). اثربخشی آموزش شناختی بر میزان توجه و حافظه فعال کودکان با اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(21)، 6-15.
پوراحمدی، الناز.، جلالی، محسن.، روشن، رسول و عابدین، علیرضا (1388). اثر آموزش برنامه فرزندپروری مثبت در کاهش شکایات جسمانی کودکان. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 11(2)، 72-77.
جلالی، محسن.، پوراحمدی، الناز.، باباپورخیرالدین، جلیل و شعیری، محمدرضا (1387). اثر آموزش برنامه فرزندپروری مثبت بر کاهش علائم کودکان مبتلا به اختلالات برونی سازی شده. فصلنامه روان‌شناسی دانشگاه تبریز، 13: 15-36.
جلالی، محسن.، پوراحمدی، الناز.، طهماسیان، کارینه و شعیری، محمدرضا (1387). اثر آموزش برنامه فرزندپروری مثبت بر سلامت روان‌شناختی مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای. فصلنامه خانواده پژوهی، 16(4)، 32-45.
حمیدی، فریده و محمدی خراسانی، فرنگیس (1396). اثربخشی مشاوره گروهی شناختی رفتاری والدین کودکان بیش‌فعال بر اختلالات رفتاری فرزندان. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(22)، 50-60.
شکوهی‌یکتا، محسن.، اکبری زردخانه، سعید.، محمودی، مریم و علوی‌نژاد، ثریا (1396). کاربرد برنامه‌های نوین فرزندپروری در فرایند ارتباط در خانواده. فصلنامه سلامت روانی کودک، 4(1)، 45-35.
عابدی‌ شاپورآبادی، ثریا.، پورمحمدرضای‌تجریشی، معصومه.، محمدخانی، پروانه و فرضی، مرجان (1391). اثربخشی برنامۀ گروهی والدگری مثبت بر رابطه مادرـ کودک در کودکان با اختلال بیش‌فعالی/ نارسایی توجه. مجله روان‌شناسی بالینی، 3(15)، 63-75.
عاشوری، محمد.، افروز، غلامعلی.، ارجمندنیا، علی اکبر.، پورمحمدرضای تجریشی، معصومه و غباری‌بناب، بناب (1394). اثربخشی برنامه والدگری مثبت بر خودکارآمدی والدینی و تعامل مادر-کودک دارای کم‌توانیهوشی. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 23(5)، 489-500.
محمودی، نسرین.، موسوی، رقیه و غباری بناب، باقر (1397). اثربخشی مداخلات گروهی مبتنی بر رابطه والد-کودک بر کاهش نشانه‌های کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ کمبود توجه. توانمندسازی کودکان استثنایی، 9(2)، 65-74.
وارسته، مرضیه.، اصلانی، خالد و امان‌الهی، عباس (1395). اثربخشی آموزش برنامه والدگری مثبت بر کیّفیت تعامل والد کودک. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(28)، 201-183.