اثربخشی آموزش الگوی توانمندسازی مهارت‌های زندگی بر افزایش عزت‌نفس و حل مسئله اجتماعی در کودکان تحت سرپرستی مراکز نگهداری شبانه‌روزی (محدوده سنی ۶ تا ۱۲ سال) شهر کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مشاوره، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، سنندج، ایران.

2 دانشیار مشاوره، گروه مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، سنندج، ایران.

3 کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدکرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش الگوی توانمندسازی مهارت­های زندگی بر افزایش عزت­ نفس و حل مسئله اجتماعی در کودکان تحت سرپرستی مراکز نگهداری شبانه­روزی (محدوده سنی ۶ تا ۱۲ سال) شهر کرمانشاه در سال 1401 بود. روش مطالعه، نیمه­آزمایشی از نوع پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان 6 تا 12 سال تحت پوشش بهزیستی به تعداد 20 نفر می­شد و با استفاده از نمونه ­گیری به روش سرشماری جامعه کودکان به صورت تصادفی و به روش همتاسازی در دو گروه 10 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار شامل پرسشنامه عزت­ نفس کوپراسمیت (SEI) و حل مسئله اجتماعی لانگ و کسیدی (PSS) بود. برای گروه مداخله آموزش الگوی توانمندسازی به صورت 14 جلسه دو ساعته برگزار شد. سپس از هر دو گروه پس ­آزمون به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از آماره ­های فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد و آزمون کواریانس چندمتغیره در نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد الگوی توانمندسازی مهارت­های زندگی بر عزت­نفس و حل مسئله در کودکان مؤثر بوده است و تفاوت معنی‌داری بین نمرات گروه مداخله و کنترل وجود دارد (001/0<P). بنابراین، نتیجه می­گیریم الگوی توانمندسازی مهارت­های زندگی بر عزت­نفس و حل مسئله در کودکان تحت سرپرستی مراکز نگهداری شبانه­ روزی اثربخش است. لذا تدوین برنامه ­های مدون آموزش الگوی توانمندسازی مهارت­های زندگی و گنجاندن آن در برنامه ­های آموزشی این کودکان در افزایش عزت­ نفس و حل مسئله اجتماعی مفید است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Supervision of Round-the-clock Care Centers (Age Range from 6 to 12 Years) in Kermanshah city

نویسندگان [English]

  • Sahar Rezaie 1
  • Mahmoud Goudarzi 2
  • Kamran Ali Madadi 3
1 PhD Student in Counseling, Faculty of Literature and Human Sciences, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran.
2 Associate Professor of Counseling, Family Counseling Department, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Sanandaj, Iran.
3 Master's Degree in Psychology, Faculty of Literature and Human Sciences, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

This research aimed to investigate the effectiveness of life skills empowerment training on increasing self-esteem and solving social problems in children under the supervision of daycare centers (age range 6 to 12 years) in Kermanshah city in 2023. The study method was a semi-experimental pre-test-post-test type with a control group. The statistical population included all children 6 to 12 years old under welfare coverage, 20 people, and using community census sampling. The children were randomly assigned to two groups of 10 people, the test and the control. The tools included Cooper Smith's Self-Esteem Questionnaire (SEI) and Long and Cassidy's Social Problem Solving (PSS). 14 two-hour sessions were held for the intervention group. Then a post-test was performed on both groups. The data were analyzed using frequency, percentage, mean, and standard deviation statistics and multivariate analysis of covariance test in SPSS-24 software. The results showed that the life skills empowerment model was effective in self-esteem and problem-solving in children. There was a significant difference between the scores of the intervention and control groups (P<0001). Therefore, we conclude that the model of empowering life skills on self-esteem and problem-solving in children under the supervision of daycare centers is effective. Therefore, it is useful to develop codified training programs of the life skills empowerment model and include them in these children's educational programs to increase self-esteem and solve social problems.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • life skills empowerment model
  • self-esteem
  • problem-solving
  • children in care
  • daycare centers
 
آقادادشی، آ. (1384). هنجاریابی آزمون عزت­نفس کوپراسمیت بر روی دانش­آموزان مقطع راهنمایی تحصیلی شهرستان ابهر. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
امیری، ا.، و مطهری­نژاد، ح. (1394). بررسی تأثیر آموزش مهارت­های زندگی بر سلامت روانی و عزت نفس فززندان شبه خانواده تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر کرمان. اولین همایش علمی پژوهشی روانشناسی، علوم تربیتی و آسیب شناسی جامعه. 10 شهریور 1394، کرمان، ایران.
احمدی ماژین، س. (1398). اثربخشی قصه گویی هدفمند بر کاهش علائم اختلالات رفتاری فرزندان مراکز شبه خانواده تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
امامی نائینی، ن. (1387). مهارت حل مسأله و تصمیم­گیری. تهران: انتشارات هنر آبی.
باباپور خیرالدین، ج.، رسول­زاده طباطبایی، س. ک.، اژه­ای، ج.، و فتحی آشتیانی، ع. (1382). بررسی رابطه بین شیوه حل مسئله و سلامت روانشناختی دانشجویان. مجله روانشناسی. 7(1)، 16-3.
برومند، م. (1380). بررسی عملی بودن اعتبار و روایی و هنجاریابی آزمون عزت­نفس کوپراسمیت در شهرستان اسلامشهر. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
پورقربان گورابی، ف.، باباخانی، ن.، و لطفی کاشانی، ف. (1400). تأثیر آموزش مهارت حل مسئله اجتماعی بر عملکرد تحصیلی و مشکلات عاطفی رفتاری درونی­سازی­شده و برونی­سازی­شده دانش­آموزان ابتدایی، فصلنامه علمی- پژوهشی روان­شناسی تربیتی. 17(59)، 251-213.
حسن­زاده، ع. (1395). تأثیر آموزش مهارت­های زندگی بر سلامت روانی و عزت­نفس فززندان شبه­خانواده تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر کرمان. دومین کنگره   بین­المللی توانمندسازی جامعه در حوزه علوم تربیتی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی. ۸ اسفند ۱۳۹۵، تهران، ایران.
ریگی کوته، م.، مهدی­نژاد، و.، و شیرازی، م. (1400). تأثیر توانمندی براساس مهارت­های زندگی بر کاهش اضطراب اجتماعی در میان نوجوانان استفاده­کننده افراطی از   شبکه­های اجتماعی. فصلنامه علمی- پژوهشی سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت. 5(4)، 14-8.
زائرکعبه، ص.، و رف رف، ش. (1394). تأثیر روانشناسی محیطی در مراکز نگهداری از کودکان بی­سرپرست. اولین کنفرانس سالانه پژوهش­های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری. ۲۸ آذر ۱۳۹۴، یزد، ایران.
زنجانچی، ن. (۱۳۹۴). رابطه کمال­گرایی منفی و اختلالات رفتاری و هیجانی در نوجوانان. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
سنایی پارسا، ح.، و جمشیدی، م. (1395). آسیب­شناسی و نیازسنجی کودکان بی­سرپرست در جامعه معاصر ایران. دومین کنفرانس سالانه پژوهش­های معماری، شهرسازی و مدیریت شهری. 31 اردیبهشت 1395، تهران، ایران.
سهیلی مهر، س.، و اشراقی، ب. (1398). بررسی آموزش  مهارت­های زندگی بر بهبود هوش هیجانی کودکان بدسرپرست و بی­سرپرست. سومین کنفرانس بین­المللی پژوهش در روانشناسی، مشاوره و علوم تربیتی. 4 شهریور 1398، تهران، ایران.
صحراییان، م.، صلحی، م.، حقانی، ح.، و بیگی­زاده، ش. (1390). بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد دختران سوم دبیرستان جهرم در زمینه مهارت­های خودآگاهی، ارتباط با دیگران و تصمیم­گیری در سال تحصیلی 89-88. مجله تخصصی پژوهش و سلامت. 1(1)، 24-17.
Downloaded from www.ceciranj.ir
صفارحمیدی، ا. (1398). بررسی تأثیر آموزش مهارت­های زندگی بر توانمندسازی روانشناختی دانش­آموزان متوسطه، چهارمین همایش ملی روان­شناسی تربیتی شناختی. 29 بهمن 1398، تهران، ایران.
کریمی، ش.، وثوقی، م.، آقاجانی مرسا، ح.، و حضرتی صومعه, ز. (1398). بررسی رابطه مهارت‌های زندگی با توانمندسازی زنان (مورد مطالعه: استادان خانم دانشگاه). پژوهش­های جامعه­شناختی. 13 (3 و 4)، 61-35.
کریمی، ص. (1393). بررسی اختلالات رفتاری، عزت نفس و رضایت از زندگی بین نوجوانان بی­سرپرست و عادی. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان.
کیا، س.، شعبانی، ح.،  قدسی، ا.،  و مدانلو، م. (1395). تأثیر آموزش مهارت ابراز وجود بر عزت­نفس دانش­آموزان. مجله روان پرستاری. 4 (1)، 46-38.
کهنوجی، م.، و رشیدی­نژاد، ح. (1396). بررسی تأثیر آموزش مهارت­های زندگی بر سلامت روان دختران ۱۸-۱۴ ساله شبه خانواده­ی بهزیستی شهر کرمان. نشریه اصول بهداشت روانی. 19(4)، 299-295.
مجیدی سورکی، ف.، شیرخانی، ک.، و دنیوی، ر. (1396). مقایسه مهارت­های تنظیم هیجان و سازگاری در بین کودکان بدسرپرست، بی­سرپرست و عادی. اولین کنفرانس بین­المللی دستاوردهای نوین پژوهشی در علوم اجتماعی، تربیتی، علوم انسانی و روانشناسی. 26 تیر 1396، تهران، ایران.
ریگی­کوته، م.، مهدی‌نژاد، و.، و شیرازی.، م. (1399). تأثیر توانمندسازی بر اساس مهارت‌های زندگی بر خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی در میان نوجوانان استفاده افراطی از شبکه‌های اجتماعی. نشریه علمی روان­شناسی اجتماعی. 14(58)، 281-293.
متشکری، م. (1390). بررسی اثربخشی آموزش مهارت­های زندگی بر کاهش پرخاشگری نوجوانان بی­سرپرست و بدسرپرست. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
محمدی، ف. (1377). مقایسه سبک­های حل مسأله در بیماران افسرده و افراد عادی. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
مهری نژاد، س. ا.، صدری، ن.، رمضان ساعتچی، ل.، و غفاری، ز. (1398). اثربخشی آموزش مهارت­­های زندگی بر  عزت­نفس و تعارض والد- نوجوان دختران دوره متوسطه اول شهر تهران. اندیشه­های نوین تربیتی. 15(1)، 205-187.