اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر بر نگرش‌های ناکارآمد دانش‌آموزان دختر دارای اختلال اضطراب فراگیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، واحد علوم و تحقیقات اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 نویسنده مسئول: کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر بر نگرش‌های ناکارآمد دانش‌آموزان دختر دارای اختلال اضطراب فراگیربود. روش مطالعه حاضر نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر 12 تا 15 ساله مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 دانش‌آموز دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه گمارده شدند (15 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 15 دانش‌آموز در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله روان‌درمانی مثبت‌نگر (سلیگمن و چیزنتمیهایلی، 2000) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس نگرش‌های ناکارآمد (IAS) و پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (GADQ) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری توسط نرم‌افزار آماری 23-SPSS مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که روان‌درمانی مثبت‌نگر بر نگرش‌های ناکارآمد و ابعاد آن در دانش‌آموزان دختر دارای اختلال اضطراب فراگیر تأثیر معنادار دارد (001/0p<). بدین صورت که این درمان توانسته منجر به کاهش نگرش‌های ناکارآمد و ابعاد آن در دانش‌آموزان دختر دارای اختلال اضطراب فراگیر شود. یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که روان‌درمانی مثبت‌نگر با بهره‌گیری از فنونی همانند شناخت توانمندی‌های شخصی و تمرکز بر هیجانات مثبت، می‌تواند به‌عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش نگرش‌های ناکارآمد دانش‌آموزان دارای اختلال اضطراب فراگیر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Positive Psychotherapy on inefficient attitudes of female students with Generalized Anxiety Disorder

نویسندگان [English]

  • Tajmah Dehnashi Latan 1
  • Maryam Sattari 2
1 MA of Clinical Psychology, Islamic Azad University, Ahvaz Science and Research Branch, Ahvaz, Iran
2 MA of Clinical Psychology, Hamadan Branch, Islamic Azad University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

The present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of positivist psychotherapy on inefficient attitudes in female students with Generalized Anxiety Disorder (GAD). It was a quasi-experimental study with pretest, posttest design and a control group. The statistical population of the current study consisted of the female 12 to 15 years old students with GAD in Ahvaz City in academic 2018-2019 year. 30 female students with GAD who were selected through randomized cluster sampling method and they were randomly accommodated into experiment and control group (15 students in the experiment and 15 in the control group). The experiment group received positivist psychotherapy intervention (Seligman & Csikszentmihalyi, 2000) during two-and-a-half months in ten 75-minutes sessions. The applied questionnaires in this study included Wiseman and Beck's Inefficient Attitudes Questionnaire (IAS) and Spitzer et.al's Generalized Anxiety Disorder Questionnaire (GADQ). The data from the study were analyzed through MANCOVA method by SPSS23 statistical software. The results showed that positive psychotherapy has significant effect on ineffective attitudes in female students with GAD (p<0.001). Thus, this treatment has been able to reduce dysfunctional attitudes and its dimensions in female students with GAD. Findings of the present study revealed that the positive psychotherapy can be used as an efficient therapy to decrease inefficient attitudes in the students with GAD through employing techniques such as knowing personal abilities and concentrating on positive emotions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • generalized anxiety disorder
  • inefficient attitudes
  • positivist psychotherapy

مراجع

ابراهیمی، ا.، و موسوی، س. غ. (1392). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس نگرش‌های ناکارآمد در بیماران مبتلا به اختلالات خلقی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام. 21(5)، 28-20.
انجمن روانپزشکی آمریکا. (2013). راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی. (ویراست پنجم). ترجمه یحیی سیدمحمدی (1393). تهران: روان.
آل‌بویه، گ.، طباطبایی، س. م.، و طباطبایی، خ. (1394). اثر مداخله روان‌شناسی مثبت‌نگر به شیوه گروهی بر عزت‌نفس، خودپنداره و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر تجدیدی پایه اول دبیرستان. مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی. 22، 22-1.

بحری، ن. (1397). اثربخشی فراشناخت درمانی بر اضطراب و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. 61(1)، 181-175.

بهشتیان، ا.، توزنده‌جانی.، ح.، و صفاریان طوسی، م. ر. (1398). مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری واحد پردازه‌ای و فعال‌سازی رفتاری بر ترس از ارزیابی منفی در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی. 10(4)، 110-101.

جباری، م.، شهیدی، ش.، و موتابی، ف. (1393). بررسی مداخله مثبت‌نگر گروهی در کاهش نگرش‌های ناکارآمد و افزایش میزان شادکامی دختران نوجوان. مجله روان‌شناسی بالینی. 6(2)،
65-74.

دلاور، ع. (1391). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایش.

دمهری، ف.، سعیدمنش، م.، و جلا، ن. (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار فکری و بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. مطالعات ناتوانی. 8(1)، 10-1.

رئیسی دستگردی، م. د.، و عارفی، م. (1398). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر مدل داگاس بر نگرش های ناکارآمد و نگرانی نوجوانان دارای اختلال اضطراب فراگیر. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 10(3)، 95-85.

عبدی دهکردی، ص.، شریفی، ط.، غضنفری، ا.، و صولتی، ک. (1397). اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌نگر بر باورهای غیرمنطقی و سرسختی دانش‌آموزان استعدادهای درخشان. مجله روان‌شناسی تحلیلی شناختی. 9(35)، 20-9.

عبدی دهکردی، ص.، شریفی، ط.، غضنفری، ا.، و صولتی، ک. (1398). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر باورهای غیرمنطقی، سرسختی روان‌شناختی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان استعدادهای درخشان. فصلنامه کودکان استثنائی. 19(1)،
108-95.

غمخوارفرد، ز.، بختیاری، م.، حاجی‌حیدری، ز.، پوراوری، م.، و طمهاسیان، ک. (1398). بررسی اثربخشی درمان گروهی شناختی- رفتاری در میزان اضطراب و خستگی‌پذیریِ دختران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی. 20(3)، 132-122.

فرنام، ع.، و مددی‌زاده، ط. (1396). اثربخشی آموزش مثبت‌نگری بر حالت‌های روان‌شناختی مثبت (توانمندی‌های منش) دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. پژوهشنامه روان‌شناسی مثبت. 3(1)، 76-61.
قرشی، س.، و دوکانه­ای فرد، ف. (1394). بررسی تأثیر روان‌درمانی مثبت‌نگر بر سخت‌کوشی و شادکامی دانش‌آموزان دختر پایه سوم دبیرستان شهرستان مرند سال 1393. فصلنامه مشاوره و روان درمانی. 4(15)، 75-60.
نائینیان، م. ر.، شعیری، م. ر.، شریفی‌نیا، م.، و هادیان، م. (1390). بررسی پایایی و اعتبار مقیاس کوتاه اختلال اضطراب فراگیر (GAD-7). روان‌شناسی بالینی و شخصیت. 2(4)، 50-41.
نوفرستی، ا.، روشن، ر.، فتی، ل.، حسن‌آبادی، ح. ر.، پسندیده، ع.، و شعیری، م. ر. (1394). اثربخشی روان‌درمانی مثبت‌گرا بر شادکامی و بهزیستی روان‌شناختی افراد دارای نشانه‌های افسردگی: مطالعه تک‌آزمودنی با چندخط پایه. پژوهشنامه روان‌شناسی مثبت. 1(1)، 18-1.
هنرمندزاده، ر.، و سجادیان.، ا. (1395). اثربخشی مداخله مثبت‌نگر گروهی بر بهزیستی روان‌شناختی، تاب‌آوری و شادکامی دختران نوجوان بی‌سرپرست. پژوهشنامه روان‌شناسی مثبت. 2(2)،
35-50.
توانمندسازی کودکان استثنایی
دوره 11، شماره 3
آبان 1399
صفحه 63-75

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 اردیبهشت 1399
  • تاریخ بازنگری: 23 شهریور 1399
  • تاریخ پذیرش: 24 شهریور 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار