طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی ترمیمی برای دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه در دورۀ اول ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

2 استاد دانشگاه علامه طباطبایی و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران،

3 استاد دانشگاه تربیت معلم تهران و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبارسنجی برنامۀ درسی ترمیمی برای دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه در دورۀ اول ابتدایی انجام شد. پژوهش مطالعۀ کاربردی با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد داده‌بنیاد بود. جامعۀ آماری پژوهش تمامی معلمان و متخصصان شهرستان مراغه (515 نفر) بود که از بین آن‌ها حجم نمونه با استفاده از جدول تصادفی مورگان 212 نفر معلم و 40 نفر متخصص برنامۀ درسی انتخاب شدند. برای پاسخگویی به سؤال‌های تحقیق، در ابتدا به مطالعۀ نظری موضوع تحقیق و طراحی الگو اقدام شد و سپس با طرح پرسشنامۀ محقق‌ساخته، که روایی صوری و محتوایی آن را متخصصان بررسی کردند و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه و در نهایت الگوی طراحی شده از دیدگاه معلمان و متخصصان اعتبارسنجی شد. داده‌های به‌دست آمده از تحقیق، با استفاده از آزمون خی دو تحلیل شد. یافته‌ها حاکی از آن بود که تمامی عناصر در نظر گرفته‌شده برای برنامۀ درسی ترمیمی (هدف، محتوا، روش‌های یاددهی- یادگیری و روش‌های ارزشیابی) از دیدگاه معلمان و متخصصان دارای اعتبار است و بین نظر این دو گروه به لحاظ درجۀ اعتبار، تفاوت معناداری وجود نداشت. با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که با در نظر گرفتن عناصر برنامۀ درسی ترمیمی اعتبارسنجی شده در تحقیق حاضر نسبت به کاربرد برنامۀ درسی برای دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه در دورۀ اول ابتدایی اقدام شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and validation of Remediation Curriculum Model for students with specific learning disorders in first year of

نویسندگان [English]

  • Elham Tamjidtash 1
  • Maryam Seif Naraghi 2
  • Ezatollah Naderi 3
1 Ph.D Student, Curriculum Planning, Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran, Tehran, Iran
2 Professor of Allameh Tabatabaee University and Faculty Member of Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch, Tehran, Iran.
3 Professor Tarbiat Moalem University of Tehran and Faculty Member of Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

Aim: The aim of this study was designing and validation of Remediation Curriculum Model for students with specific learning disorders in first year of elementary schools. Methods: The present research was a practical study with a descriptive-analytic method and a foundational approach. The statistical population of the study consisted of all the teachers and experts of Maragheh (515 member) from among whom the sample size was selected using Morgan's random table consisting of 212 teachers and 40 curriculum specialists. In order to answer the research questions, at first the research literature was studies and the model was designed. Then, the research questionnaire was made and its content validity was investigated by 5 experts’ assessments, and its reliability which was calculated using Cronbach's Alpha was reported 85%, and the model designed was validated by teachers and experts. The research data were analyzed by using Chi-square test. Results: The findings showed that all the considered elements (purpose, content, teaching methods, learning and evaluation methods) for the restorative curriculum are valid and there is no significant difference between the views of these two groups in terms of validity. Conclusion: According to the findings of the research, it is concluded that with regard to validated elements of remediation curriculum in this research, this model can be used in the curriculum of students with specific learning disorders in first grade of elementary schools.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • remediation curriculum
  • specific learning disorders
  • validation
ارغوانی پیرسلامی، مینا.، موسوی‌نسب، سید محمد حسین و خضری مقدم، نوشیروان (1396). بررسی اثربخشی توانمندسازی شناختی بر کارکردهای اجرایی (تغییر، به‌روز رسانی و بازداری) دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 222-205.
افروز، غلامعلی (1390). ناتوانی‌های یادگیری. تهران: دانشگاه پیام نور.
بمانا، سیمین.، قمرانی، امیر.، نادری، فرح.، عسگری، پرویز و مهرابی‌زاده هنرمند، مهناز (1396). تدوین برنامۀ تقویت ریاضی بر اساس الگوی پاسخ به مداخله و اثربخشی آن بر شناسایی دانش‌آموزان با ناتوانی خاص ریاضی. توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(3)، 55-47.
بهراد، بهنام (1384). فراتحلیل شیوع نارسایی‌های یادگیری در دانش‌آموزان ابتدایی ایران. فصلنامه پژوهش در حیطۀ کودکان استثنایی، 34: 416-430.
تبریزی، نرگس و احمدایی، آرزو (1395). پرورش توانایی‌های ذهنی و یادگیری (کودک و نوجوان) چاپ سیزدهم. مبنا.
تمجیدتاش، الهام (1395). طراحی الگوی برنامۀ درسی ترمیمی برای دانش آموزان دورۀ اول ابتدایی با مشکلات ویژه در یادگیری و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان برنامۀ درسی و معلمان ذیربط استان آذربایجان شرقی. رشته علوم‌تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
جلیل‌آبکنار سیده‌سمیه و عاشوری محمد (1392). نکته‌های کاربردی برای آموزش ‌دانش‌آموزان با اختلال یادگیری (اختلال در خواندن، نوشتن و دیکته). تعلیم و تربیت استثنایی، 3(۱۱۶)، 40-31.
جنگی‌زهی شستان، حمیدرضا.، زارعی زوارکی، اسماعیل.، نیلی احمدآبادی، محمدرضا.، پزشک، شهلا و دلاور علی (1396). طراحی و اعتبارسنجی الگوی چندرسانه‌ای آموزشی برای دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی. فصلنامه کودکان استثنایی، ۱7(1)، 52-31.
حاجی‌تبار فیروزجائی، محسن.، ملکی، حسن و احمدی، غلامعلی (1395). طراحی و اعتبارسنجی الگوی مفهومی کاهش فاصله برنامۀ درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده در نظام آموزش عمومی ایران. دوفصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی، 4 (۷)، 30-5.
سالم، صدیقه.، عباسی، عفت.، غباری‌بناب، باقر و حسینی‌خواه، علی (1396). طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تکمیلی برای دانش‌آموزان با اختلال کاستی توجه بیش‌فعالی در مدارس ابتدایی. فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیتی، 53: 29-52.
سیف نراقی، مریم و نادری، عزت الله (1395). نارسایی‌های ویژه یادگیری. تهران: ارسباران.
شریفی، علی اکبر و داوری، رقیه (1391). شیوع نارسایی ویژه در یادگیری در دانش‌آموزان پایۀ اول و دوم ابتدایی استان چهار محال بختیاری. نشریۀ ناتوانی‌های یادگیری، 1(2)، 76-63.
صبوری خسروشاهی، حبیب (1388). آموزش و پرورش در عصر جهانی شدن؛ چالش‌ها و راهبردهای مواجهه با آن. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 1(1)، 196-153.
ضرغامی، الهام.، احدی، حسن.، اطهاری، سید شمس‌الدین و کراسکیان، آدیس (1396). مقایسه سلامت عمومی و پرخاشگری در مادران کودکان مبتلا به آسم و مادران کودکان با اختلال رفتاری. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(22)، 78-70.
طریفی حسینی، حمید.، شهنی ییلاق، منیجه.، حاجی یخچالی، علیرضا و عالی‌پور بیرگانی، سیروس (1396). طراحی، تدوین و روایی‌یابی برنامه آموزشی روان‌شناختی توانمندسازی مبتنی بر کارکردهای اجرایی خودتنظیمی (مدل مک‌کلوسکی) برای دانش‌آموزان با اختلال یادگیری ویژه. فصلنامه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(4)، 33-17.
عاشوری، محمد و جلیل‌آبکنار، سیده‌سمیه (1395). ناتوانی‌های یادگیری ویژه در نسخۀ پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی و ارایه الگوی سه لایه‌ای پاسخ به مداخله برای تشخیص. تعلیم و تربیت استثنایی. 3(۱۴۰)، 46-37.
عجم، علی اکبر.، جعفری ثانی، حسین و اکبری بورنگ، محمد (1396). طراحی الگوی برنامۀ درسی آموزش ترکیبی برای نظام آموزش عالی بر اساس الگوی اَکِر. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 2(26)، 16-1.
قاسمی، مسعود.، درتاج، فریبرز.، سعدی‌پور، اسماعیل.، دلاور، علی و سرابی، صدیقه (1396). اثربخشی آموزش راهبردهای شمارش و بازشناسی عدد در بهبود مهارت‌های عدد بنیادی کودکان در خطر مشکلات ریاضی در سنین پیش از دبستان. توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(3)، 38-25.
قورچیان، نادرقلی.، ملکی، حمید و خدیوی، اسدالله (1383). طراحی و مهندسی برنامۀ درسی در هزاره سوم. تهران: فراشناختی اندیشه.