تأثیر آموزش محاسبات ذهنی با استفاده از چرتکه در کاهش ناتوانی یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

2 استادیار گروه علوم تربیتی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر آموزش محاسبات ذهنی با استفاده از چرتکه در کاهش ناتوانی یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی پایه سوم ابتدایی بود. این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان 143 نفر (70 دختر و 73 پسر) پایه سوم دوره ابتدایی دارای ناتوانی ریاضی شهرستان خوی بود. گروه نمونه شامل 40 نفر (20 دختر و 20 پسر) از دانش‌آموزان دارای ناتوانی ریاضی بود که به ‌شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی به‌ گروه‌های آزمایش و کنترل منتسب شدند. گروه آزمایش به‌ تعداد 24 جلسه چهل دقیقه‌ای با استفاده از چرتکه آموزش دیدند؛ در حالی که گروه کنترل به‌ شیوه سنتی آموزش دیدند. ابزار پژوهش، آزمون ریاضی کی‌مت (IKMDT) و تست ریون (RPM) بود. داده‌ها با استفاده از تحیل کوواریانس در نسخه 23 نرم‌فزار Spss تحلیل شد. نتایج نشان داد که استفاده از آموزش چرتکه در کاهش ناتوانی یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان دوره سوم ابتدایی و بهبود مهارت‌های شمارش، جمع، تفریق، اندازه‌گیری، ضرب، تقسیم، زمان و پول، حل ‌مسئله و محاسبات ذهنی تأثیر مثبت و معناداری دارد (001/0P<). یافته‌ها نشان داد، استفاده از چرتکه در آموزش محاسبات ذهنی قادر است تا ناتوانی یادگیری درس ریاضی را بهبود بخشید. بنابراین، پیشنهاد می‌شود از آموزش چرتکه در کاهش ناتوانی یادگیری دانش‌آموزان استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Mental Calculation Training by Abacus on reducing the learning disability of math in third grade elementary school students

نویسندگان [English]

  • Elmira kalbkhani 1
  • Maryam Sameri 2
1 M.A, Department of Education, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
2 Assistant professior, Department of Education, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
چکیده [English]

This study aimed to investigate the effect of Teaching Mental Calculation by Abacus on reducing learning disability of math in elementary school students. The study method was quasi-experimental with pre- test/post-test design and the control group. statistical population of this study were third grade elementary school students (male and female) with Mathematical Disability in Khoy City from among whom 40 students through convenient sampling were selected and randomly divided into control and experiment groups (each group n=20). The experiment group received 24 forty-minute sessions using the abacus while the control group received the traditional training. The research tool was the Key Mathematical Test. Data were analyzed using analysis of covariance in SPSS software version 23. The results showed that the use of abacus education in reducing the disability of learning mathematical lessons in elementary school students that includes counting, adding, subtracting, measuring, multiplying, dividing, time and money, problem solving and mental calculation have a positive and significant effect (P<0/001). Findings showed that the use of abacus in mental computing training can improve math lesson learning disability. Therefore, it is suggested that abacus training be used to reduce students' learning disabilities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental calculation
  • abacus education
  • mathematic Learning Disability
امانی، م.، برهمند، ا.، و نریمانی، م. (1391). بررسی اثربخشی روش‌های نوروسایکلوژیک و تحلیل محتوا در اختلال ریاضی. ناتوانی‌های یادگیری. 1(2)، 21-6.
بزازی لمراسکی، م.، جهانیان، ر.، و ایران‌نژاد، پ. (1395). تأثیر آموزش محاسبه ‌ذهنی- چرتکه‌ای بر مهارت حل ‌مسئله ریاضی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. فصلنامه فنآوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی. 7(1)، 21-5.
پاک‌اسکوئی، ف.، و یاری، ج. (1395). تأثیر آموزش ریاضی به ‌روش UCMAS بر توسعه ذهنی کودکان سنی 5 تا 12 سال در شهر تبریز. نشریه علمی- پژوهشی آموزش و ارزشیابی. 9(32)،
105-121.
حسنوند، م.، و ارجمندنیا، ع. ا. (1398). بررسی تأثیر بازی‌های شناختی بر انعطاف شناختی کودکان دارای اختلال ریاضی.مجلهروانشناسیوروانپزشکیشناخت. 6(2)، 148-134.
حسین­خانزاده، ع؛ ابراهیمی، ش؛ حسینی، ش و خداکرمی، ف. (1398). تاثیر آموزش ریاضی از طریق برنامه های آموزشی رایانه ای بر یادگیری ریاضی و علاقه به ریاضی دانش­آموزان دیرآموز. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی. 10(2)،
164-149.
دلاور، ع. (1390). روش تحقیق در علوم تربیتی. تهران: ویرایش.
رحمانی، ن.، استکی، م.، و بهشته، ن. (1398). اثربخشی صوت درمانی به‌روش توماتیس بر مهارت خواندن و مهارت‌های حرکتی دانش‌آموزان دارای مشکلات خواندن. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 10(1)، 85-68.
رشیدی، پ. (1396). تأثیر راهبرد آموزشی محاسبه‌ ذهنی با چرتکه بر بهبود عملکرد و میزان رضایت والدین دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص با مشکل ریاضی. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده روان‌‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تبریز.
سلطانی کوهبانی، س.، علیزاده، ح.،‌ هاشمی، ژ.، صرامی، غ. ر.، و سلطانی کوهبانی، س. (1392). اثربخشی برنامه رایانه‌یار حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با اختلال ریاضی. مجله علوم رفتاری. 11(3)، 218-208.
سلیمانی، ا.، علی‌پور، م.، و سلیمانی، م. (1398). بررسی سرعت پردازش اطلاعات خودکار و کنترل شده در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی بر اساس آزمون استروپ. شفای خاتم. 7(3)، 41-32.
سهرابی، ف.، میکائیلی منیع، ف.، و علیپور، م. (1389). شیوع اختلال یادگیری در دانش­آموزان دوره ابتدایی آذربایجان غربی. روانشناسی معاصر، دوفصلنامه انجمن روانشناسی ایران. 5(2)، 46-9.
شاوردی، ت. (1391). بررسی اثرات اجتماعی، فرهنگی و جسمانی بازی‌های رایانهای بر روی کودکان و نوجوانان. تهران: کانون پرورشی فکری کودکان.
شاه‌حسینی، س. (۱۳۹۶). تأثیر استفاده از حساب ذهنی و چرتکه‌ای UCMAS  بر یادگیری و تمرکز و اعتمادبه‌نفس دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. دومین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش، محمودآباد، آموزش‌و‌پرورش شهرستان محمودآباد- دانشکده فنی و حرفه‌ای محمودآباد.
شجاعی باغینی، م.، سلطانی، ا. ا. (۱۳۹۵). بررسی رابطه بین استفاده از چرتکه و بهبود شاخص توجه متمرکز کودکان دو گروه سنی هشت و نُه ساله شهر کرمان در سال 94-1393. دومین کنفرانس بینالمللی علوم انسانی با رویکرد بومی- اسلامی ‌و با تأکید بر پژوهش‌های نوین، بهشهر. شرکت علمی- ‌پژوهشی باران اندیشه.
طالبی، ا. (1394). اثربخشی آموزش چرتکه در محاسبات ذهنی ریاضی و تمرکز دانش‌آموزان دختر دوره چهارم ابتدایی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی، ‌واحد ارومیه.
عزیزی‌نژاد، ب.، و جناآبادی، ح. (1396). تأثیر آموزش چرتکه بر خلاقیت و خودکارآمدی دانش آموزان دوره ابتدایی.فصلنامه مطالعات روان­شناسی تربیتی. 14(26)،224-199.
علیزاده، پ. (1393). تأثیر آموزش چرتکه و محاسبات ذهنی بر عملکرد ریاضی، انگیزش ریاضی و توانایی حل ‌مسئله دانش‌آموزان دختر شهرستان اهواز. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
قربانیان، ف.، و بهرامی‌پور، م. (1396). اثربخشی آموزش UCMAS (چرتکه) بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی دارای اختلال یادگیری ریاضی. ماهنامه آفاق علوم انسانی. 1(11)، 77-86.
کمالی‌زاج، م. (1384). بررسی نقش خودکارآمدی معلم، منابع اطلاعات خودکارآمدی و ویژگی‌های شخصی خودکارآمدی ریاضی و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایه سوم راهنمایی با هدف ارائه الگو.رسالهدکتری،دانشگاهتربیت معلم.
گلپرور، ف.، میرنسب، م. م.، و فتحی‌آذر، ا. (1389). اثربخشی آموزش خودنظارتی توجه بر عملکرد حل‌ مسئله ریاضی دانش‌آموزان پسر پایه چهارم ابتدایی دچار ناتوانی ریاضی. فصلنامه روانشناسی کاربردی. 4(3)، 54-41.
محمداسماعیل، ا.، و هومن، ح. ع. (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایران کیمت. پژوهش در حیطه کودکان استثنائی. 2(4)، 323-332.
محمدزاده، ع. (1398). نقش آموزش محاسبه‌ ذهنی با استفاده از چزتکه بر انگیزش و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان مدارس ابتدایی: مطالعه ترکیبی. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه بیرجند.
مؤمنی مهموئی، ح.، زنگویی، ا. ا.، و دهقانی، م. ر. (1393). تأثیر آموزش راهبردهای حل‌ مسئله جورج پولیا بر خودپنداره و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش‌آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی. پژوهش در برنامهریزی درسی. 2(16)، 57-46.
واحد، س. (1394). اثربخشی آموزش چرتکه در دقت، خلاقیت و ریاضی کودکان دبستانی، دختر پایه پنجم ابتدایی شهر قزوین. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.