پیش‌بینی سندرم خستگی مزمن مادران کودکان مبتلا به ‌سرطان بر اساس همدلی و احساس گناه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، پیش‌بینی سندرم خستگی مزمن در مادران کودکان مبتلا به‌ سرطان بر اساس همدلی و احساس گناه تجربه ‌شده در این افراد بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای کودک مبتلا به سرطان، در فاصله تابستان و پاییز سال 1398 بود که 87 نفر با روش نمونه­گیری در دسترس و از طریق پیمایش اینترنتی مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار سنجش شامل پرسشنامه‌های احساس گناه بین‌فردی (IGQ-67)، واکنش بین‌فردی (IRI) و خستگی مزمن چالدر (CFS-11) بود. داده‌ها با روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم‌افزار آماری 21Spss- تحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها نشان داد، سندرم خستگی مزمن با احساس گناه کلی و ابعاد آن؛ شامل گناه بازمانده، گناه جدایی، گناه قدرت مطلق و گناه نفرت از خود و با دو بُعد دیدگاه‌گیری و تخیل از همدلی، رابطه مثبت و معناداری داشت. همچنین ابعاد گناه قدرت مطلق و تخیل توانستند 8/60 درصد از واریانس خستگی مزمن را پیش‌بینی نمایند. با توجه به ‌نقش احساس گناه و همدلی در تجربه ‌خستگی مزمن مادران کودکان مبتلا به ‌سرطان،مداخلات روان‌شناختی مربوط به‌ تنظیم و مدیریت هیجانات، می‌تواند نقش بسزایی در کاهش فرسودگی روان‌شناختی آن‌ها داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prediction of Chronic Fatigue Syndrome in mothers of children with cancer based on empathy and experienced guilt

نویسندگان [English]

  • Sanam Afsari 1
  • Shaghayegh Zahraei 2
  • Roshanak Khodabakhsh Pirkalani 3
1 . M.A in Clinical Psychology, Department of Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Science and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Science and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was to predict the Chronic Fatigue Syndrome in mothers of children with cancer based on their empathy and guilt. The research method was correlational. The statistical population included all mothers who had children diagnosed with cancer between summer and autumn of 2019 from among whom 87 mothers were studied using convenient sampling method with an internet survey. The tools of this study were Interpersonal Guilt Questionnaire (IGQ-67), Interpersonal Response Questionnaire (IRI) and Chalder Chronic Fatigue Questionnaire (CFQ-11). The obtained data were analyzed using Pearson Correlation and Multiple Regression with SPSS21. The results of the data analysis showed that chronic fatigue syndrome had a positive and significant relationship with general guilt and its dimensions; including survivor guilt, separation guilt, omnipotence guilt, and self-hate guilt, and with two dimensions of empathy; perspective and Imagination. Also, the dimensions of omnipotence guilt and fantasy predicted 60/8 percent of variance of Chronic Fatigue Syndrome. According to the role of guilt and empathy in chronic fatigue experience of mothers of children with cancer psychological interventions related to emotion regulation and management can play an important role in reducing psychological burnout.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child cancer
  • Chronic Fatigue Syndrome
  • empathy
  • guilt
امیرپور، ب.، زکی‌یی، ع.، و کلهرنیا گلکار، م. (1394). رابطه همدلی هیجانی متعادل و رضایت از زندگی با ناگویی خلقی در پرستاران، ماماها و کاردان­های اتاق عمل. نشریه توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی. 2(29)، 8-1.
حمیدی، ف.، و محمدی خراسانی، ف. (1396). اثربخشی مشاوره گروهی شناختی رفتاری والدین کودکان بیش فعال بر اختلالات رفتاری فرزندان. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 8(22)، 60-50.
سادوک، ب.، سادوک، و.، و روئیز، پ. (1393). خلاصه روان­پزشکی کاپلان و سادوک بر اساسDSM-5 (جلد 3-1). مترجم مهدی گنجی. تهران: ساوالان.
عباسی رمی، م.، یثربی، ک.، و یعقوبی، ع. (1394). ویژگی­های روان‌سنجی پرسشنامه احساس گناه بین‌فردی در دانشجویان. روانشناسی معاصر. 10(ویژه نامه)، 1013-1009.
علویان، ر.، طبیبی، ز.، بنی­هاشم، ع.، و عبدخدایی، م. (1395). اثربخشی بازی درمانی والد- کودک بر کاهش نشانگان افسردگی کودکان مبتلا به ‌سرطان، کاهش استرس ادراک شده مادران و بهبود رابطه والد- کودک. فصلنامه خانواده­پژوهی. 12(47)،
482-461.
علی قنواتی، س.، شریفی، ط.، غضنفری، ا.، عابدی، م.، و نقوی، ا. (1398). اثربخشی بسته آموزشی تعامل والد- فرزند بر کیفیت دلبستگی کودکان دارای تعامل مادر- کودک ناکارآمد. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 10(2)، 237-149.
فیض‌آبادی، ز.، فرزاد، و.، و شهرآرای، م. (1387). تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی آزمون فهرست واکنش­های بین‌فردی. مجله روانشناسی و علوم تربیتی. 38(3)، 178-157.
محمودی، هـ.، و سلیمانی، ا. (1396). پیش­بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس همدلی و خود- دلسوزی در پرستاران. مدیریت پرستاری. 6(4)، 87-78.
نصری، ص.، نجاریان، ب.، مهرابی­زاده هنرمند، م.، و شکرکن، ح. (1381). مقایسه اثربخشی دو روش درمان روان‌شناختی در کاهش علائم نشانگان خستگی مزمن در پرستاران زن شهر تهران. مجله علوم تربیتی و روانشناسی. 3(9)، 88-53.