ارتباط تعامل مادر-کودک با نشانه‌های اختلال‌های اضطرابی در کودکان ناشنوا و نیمه‌شنوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه ملایر، ملایر، همدان،

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ تعامل مادر-کودک با نشانه‌های اختلال‌های اضطرابی در کودکان ناشنوا و نیمه‌شنوا بود. روش پژوهش همبستگی بود. از میان مادران دارای کودکان با مشکلات شنوایی‌، در شهرستان‌های بروجرد، ملایر، تویسرکان و نهاوند به صورت سرشماری، 69 مادر (37 مادر کودکان ناشنوا و 32 مادر کودکان نیمه‌شنوا)انتخاب شدند و در پژوهش شرکت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس‌های  اضطراب کودکان اسپنس: نسخۀ والدین (1992) و رابطۀ مادر-کودک (1998) و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا)، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری با روش گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج نشان داد که 15/15 درصد کودکان ناشنوا و 33/8 درصد کودکان نیمه‌شنوا از نشانه‌های کلی اختلال‌های اضطرابی بهره‌مند بودند. نتایج آزمون مانوا نشان داد که نشانه‌های اختلال‌های اضطرابی و ابعاد رابطۀ کودک- مادر در دو گروه کودکان ناشنوا و نیمه‌شنوا تفاوت نداشت؛ اما در کودکان نیمه‌شنوا اضطراب اجتماعی و در کودکان ناشنوا ترس از جراحت جسمانی بیشتر بوده است. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که ارتباط نزدیک مادر-کودک با اختلال‌های اضطرابی رابطۀ منفی و تعارض مادر-کودک با اختلال‌های اضطرابی رابطۀ مثبت داشت. ارتباط نزدیک مادر-کودک به صورت منفی نشانه‌های اختلال‌های اضطرابی کودکان دارای مشکلات شنوایی را پیش‌بینی کرده است. براساس نتایج، آموزش ارتباط مادر-کودک به مادران کودکان دارای مشکلات شنوایی برای کاهش نشانه‌های اختلال‌های اضطرابی آن‌ها پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between mother- child interaction and symptoms of anxiety disorders in deaf and hard-of-hearing children

نویسنده [English]

  • Saeed Ariapooran
Associate Professor, Department of Psychology, Malayer University, Malayer, Iran
چکیده [English]

The purpose of the current study was to examine the relationship between mother- child relationship and symptoms of anxiety disorders in deaf and hard-of-hearing children. The research method was correlation analysis. From among the mothers of children with hearing problems in Brojerd, Malayer, Toyserkan and Nahavand, 69 mothers (36 mothers of deaf and 33 mothers of hard-of- hearing) participated in study uusing census method. The Spence's Children Anxiety Scale-Parent Version (1992) and Child-Parent Relationship Scale (1998) were used for data collection and Multivariate Analysis of Variance (MANOVA), Pearson correlation coefficient and stepwise regression was used for data analysis. Results: Results indicated that 15.15% of deaf children, and 8.33% of hard-of-hearing children had symptoms of anxiety disorders. Results of MANOVA indicated that symptoms of anxiety disorders and dimensions of mother-child relationship didn’t differ between deaf and hard-f-hearing children; but social anxiety in hard-of-hearing children and fear of physical injury in deaf children were higher. Results of Pierson correlation coefficient showed that the closeness of mother-child relationship was negatively and conflict in mother-child relationship was positively correlated with anxiety disorders. According to regression analysis, the closeness of mother-child relationship negatively predicted symptoms of anxiety disorders. According to the results, teaching mother-child relationship to mothers of children with hearing problems is suggested to decrease the symptoms of anxiety disorders among these children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anxiety disorders
  • mother-child relationship
  • deaf
  • hard-of-hearing
بهادری‌خسروشاهی، جعفر‌(1396). رابطۀ خودکارآمدی والدینی و خودبخشایشگری با تعامل مادر- کودک در مادران دارای فرزند کم‌توان ذهنی. توانمندسازی کودکان استثنایی. 8(2): 36-26.  http://www.ceciranj.ir/article_63557.html.
خداپناهی، محمد کریم.، قنبری، سعید.، نادعلی، حسین و سید موسوی، پریشا‌ (1391).کیفیت روابط مادر-کودک و نشانگان اضطرابی در کودکان پیش دبستانی. فصلنامه روان‌شناسی تحولی: روان‌شناسان ایرانی. 9(33): 14-5.
محمودی، فریده.، علاشوری، محمد.، و انصاری‌شهیدی، مجتبی‌(1396). مقایسه حمایت اجتماعی ادراک‌شده، اضطراب و استرس مادران کودکان کاشت حلزونی، دارای سمعک و شنوایی عادی. توانمندسازی کودکان استثنایی. 8(2): 25-15.
ملک‌زاده، اکرم.، اعزازی‌بجنوردی، المیرا.، شاهنده، آمنه.، وطن‌خواه، حوریه.، و بهادری‌جهرمی، ثمینه .(1396). اثربخشی آموزش مهارت بخشش بر تعارض زناشویی و پرخاشگری در والدین کودکان ناشنوا. توانمندسازی کودکان استثنایی. 8(2): 69-61.‌