اثربخشی ارتقای کیفیت زندگی بر رضامندی زوجیت والدین دارای کودک مبتلابه دیابت نوع یک و میزان هموگلوبین گلیکوزیله کودک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی کودکان استثنایی، گروه روانشناسی کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد تهران واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.

2 استادیار، دکتری روانشناسی کودکان استثنایی، گروه روانشناسی کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد مشاوره. دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. تهران. ایران

چکیده

هدف: این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی ارتقای کیفیت زندگی بر رضامندی زوجیت والدین دارای کودک مبتلابه دیابت نوع یک و میزان هموگلوبین گلیکوزیله کودک انجام شده است. روش‌: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی و با بهره‌گیری از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. نمونه آماری بالغ بر 30 خانواده دارای فرزند مبتلابه دیابت و کودکان آن‌ها بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس از انجمن دیابت ایران انتخاب‌شده و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 10 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه ارتقای کیفیت زندگی قرار گرفتند. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه رضامندی زوجیت افروز (1388) و آزمایش خون کودک استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss و به روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره صورت پذیرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که میانگین پس‌آزمون نمرات رضامندی زوجیت در دو گروه آزمایش و کنترل با یکدیگر تفاوت معنادار داشته و میانگین نمرات گروه آزمایش به‌صورت معناداری بیشتر از گروه کنترل بوده که این امر نشان می­دهد برنامه ارتقای کیفیت زندگی بر رضامندی زوجیت والدین کودک مبتلا تأثیر مثبت داشته است. بیشترین و کمترین اندازه اثر مربوط به رضایت زناشویی (اندازه اثر= 74) و اوقات فراغت (اندازه اثر= 33) بوده است. میانگین پس‌آزمون نمرات هموگلوبین گلیکوزیله در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنادار نداشت بنابراین این برنامه در کاهش میزان متوسط قند سه‌ماهه کودک تأثیری نداشته است. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد آموزش برنامه ارتقای کیفیت زندگی به‌طور معنی‌داری در بالا بردن رضامندی زوجیت والدین دارای کودک مبتلابه دیابت تأثیر داشته و لذا به‌منظور ارتقای کیفیت زندگی و بهبود روابط همسران در این خانواده­ها توصیه می‌شود لیکن با توجه به عدم تأثیر این مداخله بر متوسط قند خون کودک به نظر می­رسد مداخلات آموزشی در این زمینه مؤثرتر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating effectiveness of the life quality promotion program on marital satisfaction among parents of diabetic children and children’s glycated hemoglobin

نویسندگان [English]

  • Baharak Bayati 1
  • Sogand Ghasemzadeh 2
  • Sotodeh Afroz 3
1
2
3
چکیده [English]

Aim: Families with type one diabetes children have multiple problems and challenges, such as reduced quality of life and marital satisfaction. The aim of this study was evaluating effectiveness of life quality promotion program on marital satisfaction among parents of diabetic children and children’s glycated hemoglobin. Methods: This research method was in semi- experimental methodology with pre- test, post-test plan with control group. statistical sample was 30 parents and their diabetic children that they were selected using random sampling methods from Tehran Diabetes Association and were randomly assigned in experimental and control groups. Experimental group received quality of life training for 10 sessions in 2 hours. The tool used in this research was Afrooz Marital Satisfaction Scale and child blood test. The data was analyzed by multi variate analysis of covariance using software SPSS. Results: The results showed average post-test in both experimental and control groups were significantly different. The experimental group mean scores significantly higher than the control group, which indicated a positive impact of the life quality promotion program in marital satisfaction. The highest and lowest amount of effect was related to marital satisfaction (effect size: 74) and free time (effect size: 33). There was no significant difference between mean score of children’s glycated hemoglobin. Conclusion: Training program on quality of life significantly contributed to raising parental marital satisfaction so to improve the quality of life and marital satisfaction in families of children with diabetes is recommended. However, given the lack of effect of this intervention on child’s blood glucose level, it seems that educational interventions are more effective in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality of Life
  • marital satisfaction
  • glycated hemoglobin Type I diabetes
افروز، غلامعلی (
مقدمه ای بر روان
شناسی و آموزش وپرورش
کودکان استثنایی . تهران: نشر آگاه ) ساخت و هنجاریابی مقیاس 13۹0افروز، غلامعلی و قدرتی، مهدی ( رضامندی همسران افروز (فرم کوتاه). مجله روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران .1 ،3-16.  ، افروز، غلامعلی؛ مهاجرانی، محمد؛ ارجمند نیا، علیاکبر و قاسننمزاده ). مقایسنه رضنایت زناشنویی والدین بر اسناس 13۹4(سنوگند. ویژگی و نوع ناتوانی فرزندان. فصنننلنامه پژوهش های کاربردی روان شناختی .126 -115 ،)6(1شماره  ، .)13۹5بیاتی، بهارک ( ارز یاب ی اثربخ ش نن ی برنامه جامع ارتقا ی ک یفی ت زندگ ی بر رضامند ی زوج ی ت در والد ین کودکان د یابت ی و تغ یی رات نشانه ها ی بال ی ن ی در فرزندان . رساله دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات پاداش، زهرا؛ فاتحی زاده، مریم؛ عابدی، محمدرضا و ایزدخواه، زهرا ). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر کیفیت زندگی بر 13۹1(
رضایت زناشویی.
مجله تحقیقات علوم رفتاری ، شماره 10، دوره
 372 -363. صفحات 5 روشنفر، علیرضا؛ پاداش، زهرا؛ مختاری، سمانه و ایزدی خواه، زهرا. ). بررسی اثربخشی آموزش رواندرمانی مبتنی بر نظریه 13۹2( فریش بر کیفیت زندگی مراجعان شهر اصفهان. مجله تحقیقات نظام س لا م ت. ویژه نامه آم و ز ش به داش ت -2045  .صفحات 2051.  .)13۹3 قاسمزاده، سوگند ( ط راح ی برنام ه به بو د بخ ش ی روابط درون خانوادگی و ارزیابی اثربخشی آن بر رضامندی زوجیت، مهارت های فر زندپر ور ی والدین و نشانه های بالین ی اخ ت لا ل رفتاری فرزندان . رساله دکتری دانشگاه تهران.  .)13۹2وکیلیان، بهناز. ( بررسی رابطه رضامندی زوجیت با سبک های فرزندپرور ی والدین دارای کودکان نقص توجه - بیش فعالی . پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران.  .)1۹۹4( هاردمن، مایکل ام؛ درو، کلیفورد جی و اگن، ام وینستون. روان ش ناس ی و آم و ز ش ک و د کان اس تثنایی (جامع ه، م د ر س ه و خانواده) . ترجمه حمید علیزاده، کامران گنجی، مجید یوسفی لویه،