روش‌های فرزندپروری مادران کودکان دارای اختلال کم‌توجهی/ بیش‌فعالی: مروری نظامدار

میردامادی, مرضیه; حسن زاده, سعید; غلامعلی لواسانی, مسعود; وکیلی, سمیرا

doi:10.22034/ceciranj.2021.257055.1488

روش‌های فرزندپروری مادران کودکان دارای اختلال کم‌توجهی/ بیش‌فعالی: مروری نظامدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

² دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

³ استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.

10.22034/ceciranj.2021.257055.1488

چکیده

هدف مقاله حاضر بررسی نتایج پژوهشهای انجام شده در حوزه فرزندپروری در مادران کودکان دارای اختلال کم توجهی/ بیش فعالی بود. با جستجو در پایگاههای اطلاعاتی شامل اسکوپوس، اریک، پابمد و گوگلاسکولار، 92 مقاله با موضوع فرزندپروری در مادران کودکان دارای اختلال کم توجهی/ بیش فعالی بهدست آمد. بر اساس پروتکل مطالعه مروری نظامدار، متن کامل 11 مقاله نهایی برای این مطالعه مدنظر قرار گرفت. سپس متن کامل مقالات منتخب به صورت کامل مرور و اطلاعات مورد نظر استخراج شد. این اطلاعات شامل مشخصات شناسنامه ای پژوهش، روش پژوهش (جامعه، نمونه و روش نمونهگیری) و سپس تعیین فرزندپروری بود. نتایج نشان داد که والدین کودکان دارای اختلال کم توجهی/ بیش فعالی بیشتر از سبک فرزندپروری مستبدانه استفاده میکردند. مادران این گروه از کودکان، بیشتر فرمان دهنده وکمتر پاداش دهنده می باشند. همچنین، این مادران تعامل کمتری با فرزندان خود داشتند. با توجه به اینکه احتمالاً کودکان با اختلال کم توجهی/ بیش فعالی دارای مشکلات رفتاری، تحصیلی و بی توجهی هستند؛ رفتارهای منفی، تقاضامندانه و انتقادی والدین به عنوان واکنش نسبت به این اختلال بیشتر از والدین دارای فرزند بهنجار بود و بیشتر از شیوه های فرزندپروری مستبدانه استفاده کردند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prenting methods among the mothers of children with Attention Deficit/ Hyperactivity Disorder: A systematic review

نویسندگان [English]

Marzieh Mirdamadi ¹
Saeid Hassanzadeh ²
Masood Gholam Ali Lavasani ²
Samira Vakili ³

¹ PhD Student in Exceptional Child Psychology and Education, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

² Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tehran, Tehran, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Exceptional Child Psychology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

چکیده [English]

Attention Deficit /Hyperactivity Disorder (ADHD) is a neurodevelopmental disorder that affects parenting styles as well as parent-child interaction. The present study aimed to investigate the parenting styles among the mothers of children with ADHD. For this purpose, a search of internal databases including Scopus, Eric, PubMed and Google Scholar databases engine obtained 92 articles with parenting style in mothers of ADHD children. Based on the systematic review study protocol, the full text of the 11 final papers that were selected for meta-analysis. Then, the full text of the selected articles was fully reviewed and the related information was extracted. This information included the characteristics of the research identity card, the research method (community, sample and sampling method) and then the determination of parenting. Mothers of children with ADHD are more commanding, less rewarding, and less likely to interact with their children. Negative, demanding, and critical parental behaviors in response to ADHD are more common than the parents with normal children and use more authoritarian parenting practices given that children with this kind of disorder may have academic behavioral problems and inattention.

کلیدواژه‌ها [English]

Attention Deficit /Hyperactivity Disorder
parenting
systematic review

مراجع

بهاری قرهگوز، ع. (1394). مدیریت بر رفتار کودک بیشفعال با هفت گام. تبریز: انتشارات فروزش.

تیموری، س.، و یوسفی، ش. (1387). مقایسه سبکهای فرزندپروری والدین دارای کودک ADHD با والدین دارای کودک بهنجار. همایش ملی روانشناسی و کاربرد آن در جامعه. تابستان 1387، دانشگاه آزاد اسلامی مرودشت، ایران.

جهانشاهی، م. (1399). بررسی رابطه بین سبکهای فرزندپروری و گرایش به مصرف مواد مخدر نوجوانان 14تا 17 ساله در شهر آشخانه. فصلنامه دانش انتظامی خراسان شمالی، 7 (25)، 131-111.

حسنزاده، س.، امرایی، ک.، و صمدزاده، ص. (1398). فراتحلیلی بر شیوع اختلال کاستی توجه و بیشفعالی در ایران. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(2)، 177-165.

حیدری، ر.، عیسینژاد، ا.، و یوسفی، ن. (1398). فراتحلیلی بر پژوهشهای مربوط به اثربخشی برنامههای آموزش والدین بر اختلالات برونسازی در کودکان. مجله پژوهشهای مشاوره، 18(70)، 58-35.

درخشانپور، ف.، خاکی، س.، شاهینی، ن.، وکیلی، م. ع.، و ثاقبی، ع. (1395). ارتباط سلامت روانی مادران با سبک فرزندپروری در کودکان مبتلا به اختلال بیشفعالی و نقص توجه. مجله اصول بهداشت روانی، 18(3)، 151-155.

طاهری، ع. ا.، و سلیمانی، م. (1399). نقش انعطافپذیری در پیشبینی علائم اختلالهای رفتاری کودکان کمتوان ذهنی آموزشپذیر مقطع ابتدایی با میانجیگری سبکهای فرزندپروری. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 10(37)، 133-113.

نجاتی، ا.، موسوی، ر.، روشن چلسی، ر. و محمودی قرائی، ج. (1395). اثربخشی مداخلات گروهی مبتنی بر رابطه والد- کودک (CPRT) بر بهبود فرزندپروری مادران کودکان 8 تا 11 ساله مبتلا به اختلال بیشفعالی- کمبود توجه. مجله روانشناسی بالینی، 8(1)، 49-37.