مقایسه خودپنداره تحصیلی، اضطراب امتحان و خودنظم‌دهی تحصیلی در کودکان با اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی و عادی شهر تبریز

بهلولیان, آیلار; شاکر, علی

doi:10.22034/ceciranj.2021.265039.1519

مقایسه خودپنداره تحصیلی، اضطراب امتحان و خودنظم‌دهی تحصیلی در کودکان با اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی و عادی شهر تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ایران.

² استادیار گروه روان شناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

10.22034/ceciranj.2021.265039.1519

چکیده

هدف پژوهش حاضر مقایسه خودپنداره تحصیلی، خودنظم‌دهی تحصیلی و اضطراب امتحان کودکان با اختلال کم توجهی بیش فعالی و عادی شهر تبریز بود. روش پژوهش علّی- مقایسه‌ای بود و جامعه آماری شامل کودکان با اختلال کم توجهی بیش فعالی به تعداد 45 نفر و کودکان عادی پایه اول تا ششم ابتدایی مدارس شهر تبریز که حدودا 1000 نفر در نیمسال دوم تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بودند نمونه آماری شامل 35 نفر کودک با اختلال کم توجهی بیش فعالی و 35 نفر کودک عادی می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از مراکز و مدارس کودکان بیش فعال سطح شهر تبریز انتخاب شدند و به پرسشنامه ارزیابی شناختی کودکان زاتر و چاسین (CCAQ)، پرسشنامه خودپنداره مربوط به مدرسه (SCSI) و پرسشنامه خودنظم بخشی تحصیلی (SRQ-A) پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) به وسیله نرم افزار SPSS-16 استفاده شد. یافته های به دست آمده نشان داد متغیرهای خودپنداره تحصیلی، اضطراب امتحان و خودنظم‌دهی تحصیلی در بین گروههای کودکان با اختلال کمتوجهی بیشفعالی و عادی متفاوت هستند، به گونه‌ای که اضطراب امتحان در کودکان با کم توجهی بیش فعالی در مقایسه با کودکان عادی بیشتر می‌باشد. همچنین، می‌توان بیان نمود که خودپنداره تحصیلی و خودنظم‌دهی تحصیلی نیز بین کودکان با اختلال کمتوجهی بیش فعالی نسبت به کودکان عادی کمتر می‌باشد. در نتیجه فراهم کردن فرصت‌های پیشرفت برای این دانش‌آموزان و افزایش اعتماد به خود و مدرسه، تشویق آنها به تلاش بیشتر، جذاب ساختن محیط آموزش برای بهتر شدن مشکلات آن‌ها پیشنهاد ‌می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparing academic self-regulation, test-anxiety and academic self-concept in children with Attention Deficit/Hyperactivity Disorder and normal children in Tabriz

نویسندگان [English]

Aylar baholulian ¹
Ali Shaker ²

¹ MA in Psychology and Education of Exceptional Children, central Tehran branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Assistant Professor of Psychology, Urmia branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to compare the academic self-concept, academic self-regulation and exam stress in children with Attention Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) and normal children in city of Tabriz. The method of research in this study was causal-comparative. Statistical population of this study included children with ADHD (45 people) and normal children between first grade to grade sixth of elementary schools in Tabriz city where about 1,000 people were studying in second semester of 2015-2016 academic year (April and May). The sample of this study included 35 children with ADHD and 35 normal children who were selected using available randomly from centers and schools of hyperactive children in city of Tabriz and answered CCAQ, Self -Concept of School (SCSI) and Self-Regulation Questionnaires (SRQ-A). Data analysis was done using SPSS software for Multiple ANOVA Analysis of Variance (MANOVA). The results show significant difference in the variables of academic self-concept, exam stress and academic self-regulation between groups of children with ADHD and normal children. The result show us that academic self-concept and academic self- regulation in ADHD children are lower than normal children and also test-stress in higher than normal children in them. So we can suggest providing development opportunities for these students and increasing their confidence about school and themselves and also encouraging them to work hard and make school an enjoyable environment for them can make their problems a little bit better.

کلیدواژه‌ها [English]

Academic Self-Concept
Academic Self-Regulation
Exam Stress
Attention Deficit/Hyperactivity Disorder

مراجع

ابوالقاسمی، ع.، کیامرثی، آ.، آریاپوران، س.، و درتاج، سعید. (1385). بررسی ارتباط ابهام نقش، تعارض نقش و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ورزشکار. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. 12(2)، 39-53.

افشاریزاده، س. ا.، کارشکی، ح.، و ناصریان، ح. (1392). بررسی ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه خودپنداره تحصیلی دانشآموزان دبستانی شهر تهران، روشها و مدلهای روانشناختی، 3(11)، 53-66.

ایزدی فرد، ر.، و سپاسی، م. (1389). اثربخشی درمان شناختی- رفتاری با آموزش مهارت حل مساله در کاهش علایم اضطراب امتحان. مجله علوم رفتاری. ۴ (۱)، 23-27.

پورافکاری، ن. ا. (1394). نشانه‌شناسی بیماری‌های روانی: برای دانشجویان پزشکی، پرستاری و روان‌شناسی. تهران: نشر آزاده.

سادوک، ب. ج.، سادوک، و. آ.، روئیز، پ. (1394). خلاصه روان پزشکی کاپلان و سادوک علوم رفتاری/ روان پزشکی بالینی، جلد اول. ترجمه فرزین رضاعی. تهران: انتشارات ارجمند. (تاریخ انتشار کتاب به زبان اصلی، 2015).

غفاری، ا.، و ارفع بلوچی، ف. (1390). رابطه انگیزش پیشرفت و خود پنداره تحصیلی با اضطراب امتحان در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره. 1(2)، 136-121.

گنجی، م. (1394). آسیب‌شناسی روانی DSM-5، جلد دوم. تهران: ارسباران.

نیکدل، ف.، کدیور، پ.، فرزاد، و. ا.، عربزاده، م.، و کاووسیان، ج. (1391). رابطه خودپنداره تحصیلی، هیجان‌های تحصیلی مثبت و منفی با یادگیری خودگردان. روانشناسی کاربردی، 6(2)، 103-119.

علایی خرایم، ر.، نریمانی، م.، و علایی خرایم، س. (1391). مقایسه باورهای خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت در میان دانشآموزان با و بدون ناتوانی یادگیری، فصلنامه ناتوانیهای یادگیری. 1(3)، 85-104.