اثربخشی بسته توانمندسازی روان‌شناختی بر نشخوار فکری والدین دارای فرزند مبتلا به سرطان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

2 استادیارگروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.

3 دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی بسته توانمندسازی روان‌شناختی بر نشخوار فکری والدین دارای فرزند مبتلا به سرطان انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه والدین دارای فرزند مبتلا به سرطان لوسمی و لنفاوی شهر اصفهان در سال 1398 تشکیل دادند که به مراکز درمانی مراجعه کرده‌ و فرزند آن‌ها تحت درمان بودند که از میان آن‌ها تعداد 30 والد دارای فرزند مبتلا به سرطان با روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه­های آزمایش و کنترل گمارده شدند (در هر گروه 15 والد). والدین حاضر در گروه آزمایش به مدت 12 جلسه طی سه ماه تحت آموزش بسته توانمندسازی روان‌شناختی قرار گرفتند. دراین‌بین، در گروه آزمایش 2 نفر و در گروه گواه گواه نیز 3 نفر ریزش داشتند. پس از شروع مداخله، 2 نفر در گروه آزمایش و 3 نفر در گروه گواه ریزش داشتند. در این پژوهش از پرسشنامه‌‌ نشخوار فکری نولن‌هوکسما و مارو (1991) (MRQ) استفاده شد. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر با استفاده از نرم‌افزار آماری 23SPSS تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد که بسته توانمندسازی روان‌شناختی بر نشخوار فکری والدین دارای فرزند مبتلا به سرطان تأثیر معنادار دارد (001/0p<). بدین‌صورت که این بسته توانسته منجر به کاهش نشخوار فکری این والدین شود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، بسته توانمندسازی روان‌شناختی با بهره‌گیری از آموزش شایستگی والدینی و کسب معنای زندگی، می‌تواند یک روش کارآمد جهت کاهش نشخوار فکری والدین کودکان مبتلا به سرطان به شمار رود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Psychological Empowerment Package on the Psychological Wellbeing and Rumination of the Parents of the Children with Cancer

نویسندگان [English]

  • Parvaneh Asadi 1
  • Hadi Farhadi 2
  • Mohsen Golparvar 3
1 PhD Student in Counseling, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan), Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of psychological empowerment package on the psychological wellbeing and rumination of the parents of the children with cancer. The present study was quasi-experimental with pretest, posttest and control group design and two-month follow-up stage. The statistical population included all the parents of the children with leukemia and lymphoma in the city of Isfahan in 2019 who referred to therapy centers and their children were under therapy which among them 30 parents with cancer were selected through voluntary sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 15 parents). The parents in the experimental group received 12 sessions of psychological empowerment package during three months. 2 people were excluded from the experimental group and so were 3 people from the control group after the beginning of the intervention. The questionnaire of rumination questionnaire (MRQ) were used in the present study. The data from the study were analyzed repeated measurement ANOVA via SPSS23 statistical software. The results showed that psychological empowerment package has significant effect on the psychological wellbeing and rumination of the parents of the children the cancer (P<0.001) in a way that this package succeeded in the decrease of rumination in these parents. Considering the results of the present study, h psychological empowerment package can be assumed as an efficient method to decrease rumination of the parents with the children with cancer employing Teaching parenting competence and gaining meaning in life

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychological Empowerment Package
  • Rumination
  • Cancer
امینی، آ.، و شریعتمدار، آ. (1397). اثربخشی رفتاردرمانی دیالکتیک گروهی بر فاجعه سازی و نشخوار فکری در مادران کودکان کم‌توان ذهنی، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(34)، 190-171.
آقایوسفی، ع.، خاربو، ا.، و حاتمی، ح. (1394). نقش نشخوار فکری در بهزیستی روانی و اضطراب در همسران بیماران مبتلا به سرطان در استان قم، فصلنامه روان‌شناسی سلامت، 4(14)، 97-79.
باقری‌نژاد، م.، صالحی فدردی، ج.، و طباطبایی، م. (1389). رابطه بین نشخوار فکری و افسردگی در نمونه‌ای از دانشجویان ایرانی. مطالعات تربیتی و روانشناسی، 11(1)، 38-21.

رضایی جندانی، م.، هویدا، ر.، و سماواتیان، ح. (1394). مفهوم توانمندسازی روان‌شناختی و رابطه آن با سرمایه روان‌شناختی معلمان. دو فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی، 10(1)، 24-39.

سیدنعمت‌الله روشن، ف.، ناوی‌پور، ح.، و الحانی، ف. (1394). تأثیر الگوی توانمندسازی خانواده محور بر کیفیت زندگی مادران دارای نوجوانان مبتلا به کم خونی فقر آهن. مجله آموزش پرستاری، 3(2)، 40-27.

فلاحی، ف.، و همتی علمدارلو، ق. (1397). اثربخشی توانمندسازی روان‌شناختی بر سلامت عمومی مادران دارای فرزند ناتوان تحت پوشش برنامه توان‌بخشی مبتنی بر جامعه، فصلنامه توان‌بخشی، 19(4)، 326-339.

نعمتی، ق.، زهراکار، ک.، محسن‌زاده، ف.، و پیرساقی، ف. (1396). اثربخشی برنامه توانمندسازی روانی- اجتماعی بر کاهش استرس والدینی و ارتقای بهزیستی روان‌شناختی والدین دارای کودک کم‌توان ذهنی، نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(22)، 96-107.