اثربخشی آموزش و تمرین توجه بر توانایی املاءنویسی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

2 استادیار دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش و تمرین توجه بر توانایی املاءنویسی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری سه ماهه بود. جامعۀ آماری، کلیۀ دانش‌آموزان دختر سوم ابتدایی شهریار و ملارد به‌تعداد 23839 نفر در سال 96-۹۵ بودند. ‌روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای از 4 منطقه بود، که دو منطقۀ ملارد و شهریار انتخاب و از 260 مدرسه، سه مدرسه حاجیه نوری، مریم و حضرت زینب انتخاب شدند. از هر مدرسه 2 کلاس و پس از غربال‌گری با آزمون هوشی ریون و آزمون املای معلم ساخته 30 نفر انتخاب و دو گروه 15 نفری شدند. علاوه بر دو آزمون هوش ریون و آزمون املای معلم ساخته، برای اندازه‌گیری عملکرد تحصیلی، آزمون معلم ساختۀ عملکرد تحصیلی نیز به‌کار گرفته شد. و آزمون عملکرد تحصیلی 1395 با 30 سؤال توسط معلم تهیه شد. آموزش مبتنی بر برنامۀ فلچر 2007 طی ده جلسۀ 45 دقیقه‌ای هفته‌ای دوبار اجرا شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس مختلط با اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد. نتایج حاکی از اثربخشی آموزش و تمرین توجه بر توانایی املاءنویسی (19/21=F، 0001/0=P) و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری بود (67/22 =F، 001/0 =P) و تأثیر در مرحلۀ پیگیری پایدار ماند. از آنجا که آموزش و تمرین توجه به بالا بردن توانایی املاءنویسی و عملکرد تحصیلی منجر می‌شود، معلمان می‌توانند از این روش برای پیشگیری از اختلال املاءنویسی و کاهش عملکرد تحصیلی و رفع این اختلال در مدارس استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effectiveness of training and attention exercises on spelling ability and academic performance of students with learning disabilities

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Tajik 1
  • Ebrahim Taghipour 2
  • Seyed Ali Hosseini Almadani 3
1 M.S. in Counselling and Guidance, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. t_pourebrahim@sbu.ac.ir
3 Assistant Professor, Department of Psychology, Islamic Azad University, North Tehran Branch, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to determine the effectiveness of training and attention exercises on spelling ability and academic performance of students with learning disabilities. The present study was a semi-experimental study with pre-test, post-test and follow-up dwsign and control group, and statistical population consisted of third-grade female students of Shahriyar and Malard, the number of which was 23839 during academic year 96-95.  The students were selected using random cluster sampling method from 4 districts, from which Malard and Shahriar districts were chosen, from among 260 schools of these 2 districts, Hajia Noori, Maryam and Hazrat Zaynab schools were selected. Finally, from each school, two classes were chosen and after screening the students by Iowa Raven Test, and teacher-made spelling test 30 students were chosen and assigned to two groups of 15 girls. In addition, for evaluating the educational performance, teacher-made educational performance test was utilized. The students participated in Fletcher’s 2007 training program twice a week during ten sessions of 45 minutes. To analyze the data, mixed variance analysis with repeated measurements was used. Results showed the effectiveness of attention teaching and exercises on improving the ability of spelling (P=0.0001, F=21.19) and academic performance in students with learning disabilities (F=22.67, P=0.001). Since attention teaching and exercises improves spelling ability and educational performance, teachers can use this method in the schools to prevent spelling problems and decline in educational performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention
  • academic performance
  • learning disorder
  • training
  • spelling

مراجع

احدی، حسن و کاکاوند، علی‌رضا (1390) اختلال‌های یادگیری (از نظریه تا عمل). تهران: ارسباران.
ادیب سرشکی، نرگس.، مرادی، نثار.، یادگاری، فریبا و کنعانی، زاهد (1395). اثربخشی آموزش توجه بر بهبود عملکرد خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. فصلنامه روان‌شناسی شناختی، 4(4): 24-2.
امین‌آبادی، زهرا.، علی‌زاده، حمید.، سعدی‌پور، اسماعیل.، ابراهیمی‌قوام، صغرا و فرخی، نورعلی (1395). تدوین برنامه مبتنی بر الگوی پاسخ به مداخله و تعیین اثربخشی آن بر بهبود املاءنویسی. فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 22(2): 25-1.
بلالی، رقیه و آقایوسفی، علی‌رضا (1390). اثربخشی برنامه آموزش والدین بر کاهش مشکل‌های رفتاری کودکان. فصلنامۀ روان‌شناسی کاربردی، 5(4 پیاپی 20): 73-59.
حبیبی‌کلیبر، رامین.، فرید، ابوالفضل و شبان بسیم، فرناز (1396). مقایسه تأثیر آموزش چرخش ذهنی و آگاهی واج‌شناختی بر دقت، سرعت و درک مطلب خواندن دانش‌آموزان دارای نارساخوانی تبریز در سال تحصیلی 95-94. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، 20(2): 21-10.
حق‌رنجبر، فرخ.، کاکاوند، علی‌رضا و دانش، عصمت (1390). مقایسه خودکارامدی، اختلال هیجانی و احساس تنهایی در دانش‌آموزان دچار ناتوانی یادگیری و عادی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 5(4): 58-42.
رحمانی‌نیا، فرهاد (1392). مبانی و کاربرد یادگیری حرکتی. تهران: بامداد کتاب.
سلطانی‌کوهبنانی، سکینه.، علی‌زاده، حمید.، هاشمی، ژانت.، صرامی، غلام‌رضا و سلطانی‌کوهبنانی، ساجده‌(1392) اثربخشی برنامه رایانه‌یار آموزش حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با اختلال ریاضی. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 11(3): 218-208.
عابدی، احمد.، پیروز، معصومه و یارمحمدیان، احمد (1391). اثربخشی آموزش توجه بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان مبتلا با ناتوانی یادگیری ریاضی. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 2(1): 106-92.
علی‌خانی، مصطفی.، زکی‌یی، علی.، خدادادی، کامران و کرمی، جهانگیر. (1391) اثربخشی نقاشی درمانی در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه دانش‌آموزان دختر دچار نارساخوانی. علوم رفتاری، 8(2): 148-139.
کامران، اصغر.، مقتدایی، کمال.، عبدلی، زهره و سلامت، منصوره. (1396). تأثیر آموزش توجه بر بهبود عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال نارسانویسی. فصلنامه سلامت روانی کودک، 10(1): 55-46.
کرمی، ابوالفضل (1386). راهنمای آزمون هوش وکسلر کودکان: فرم تجدید نظر شده. تهران: روان‌سنجی.
کریمی جوزستانی، لیلا.، عابدینی، منصور.، عابدی، احمد و صادقی، احمد (1394). مقایسه مؤلفه‌های مثبت‌گرای روان‌شناختی در والدین کودکان عادی و اختلال یادگیری. دومین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی.
مجاور، شیرین و جباری، سوسن (1395). اثربخشی آموزش حل‌مسأله بر خودتعیینی در دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری. دو فصلنامه مطالعات آموزش و یادگیری، 8(1): 161-142.
مرادی، محمد‌رضا.، فرامرزی، سالار و عابدی، احمد (1393) اثربخشی بازی‌های واجی بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان پسر نارساخوان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 15(2): 51-44.
میرزاحسینی، حسن.، پورعبدل، سعید.، صبحی قراملکی، ناصر و سراوانی، شهزاد. (1395). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اجتناب شناختی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 22(2): 175-166.
نیکومحمدی، نجمه.، علی‌زاده، حمید.، کریمی، بهروز.، حکیمی‌راد، الهام و امین‌آبادی، زهرا. (1394). اثربخشی برنامه ترکیبی آموزش مستقیم و آگاهی واج‌شناسی بر کاهش غلط‌های املایی در دانش‌آموزان ابتدایی با اختلال یادگیری املاء. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 10(3): 204-189.
یارمحمدیان، احمد.، قمرانی، امیر.، سیفی، زهرا و ارفع، مریم. (1394). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر حافظه، عملکرد خواندن و سرعت پردازش اطلاعات دانش‌آموزان نارساخوان. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 4(4): 117-101.
توانمندسازی کودکان استثنایی
دوره 9، شماره 2
تیر 1397
صفحه 39-49

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 آبان 1397
  • تاریخ پذیرش: 23 آبان 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار