مقایسۀ افسردگی و اضطراب در دانش‌آموزان ابتدایی آهسته‌گام، نابینا، ناشنوا و کم‌توان جسمی حرکتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی کودکان استثنایی، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

2 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

این پژوهش با هدف مقایسۀ افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان ابتدایی آهسته‌گام، نابینا، ناشنوا و کم‌توان جسمی حرکتی انجام شد. این مطالعه از نوع مطالعات علی-مقایسه‌‍ای بود. جامعۀ آماری این پژوهش همۀ دانش‌آموزان ابتدایی آهسته‌گام، نابینا، ناشنوا و کم‌توان  جسمی حرکتی شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 96-1395 بودند. از میان آن‌ها 26 نابینا، 34 ناشنوا، 39 کم‌توان جسمی حرکتی و 40 آهسته‌گام با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. مادر همۀ دانش‌آموزان مقیاس اضطراب، افسردگی و خلق (ایسبنسن و همکاران، 2003) را دربارۀ فرزندان خود تکمیل کردند. داده‌ها با روش‌های تحلیل واریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی LSD تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد میانگین افسردگی گروه‌های آهسته‌گام و کم‌توان  جسمی حرکتی به‌طور معناداری بیشتر از گروه‌های نابینا و ناشنوا بود، اما بین میانگین افسردگی گروه آهسته‌گام با گروه کم‌توان  جسمی حرکتی و گروه نابینا با گروه ناشنوا تفاوت معناداری وجود نداشت. همچنین میانگین اضطراب گروه آهسته‌گام به‌طور معناداری بیشتر از گروه‌های کم‌توان جسمی حرکتی و نابینا بود، اما بین میانگین اضطراب گروه‌های آهسته‌گام و ناشنوا تفاوت معناداری وجود نداشت. میانگین اضطراب گروه کم‌توان جسمی حرکتی به‌طور معناداری کم‌تر از گروه ناشنوا بود، اما بین میانگین اضطراب گروه‌های کم‌توان جسمی حرکتی و نابینا تفاوت معناداری وجود نداشت. علاوه بر آن بین میانگین افسردگی و اضطراب گروه‌های نابینا و ناشنوا تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0≥P). با توجه به نتایج دانش‌آموزان آهسته‌گام و کم‌توان  جسمی حرکتی در مقایسه با دانش‌آموزان نابینا و ناشنوا نیاز به خدمات روان‌شناختی بیشتری به‌ویژه در زمینۀ برنامه‌های کاهش علائم افسردگی و اضطراب دارند. بنابراین، مشاوران مدارس به معلمان درباره تفاوت دانش‌آموزان آگاهی‌های لازم را ارائه دهند و در فرصت‌های مناسب از طریق کارگاه‌های آموزشی اقدام به کاهش علائم افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of depression and anxiety in elementary students with intellectual disability, blindness, deafness and physical mobility disability

نویسندگان [English]

  • Leyli Aliakbarzadeh 1
  • Ali Zeinali 2
1 MA of Exceptional Children, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Urmia Branch, Islamic Azad University, Urmia, Iran
چکیده [English]

Aim: This research aimed to compare depression and anxiety in elementary students with intellectual disability, blindness, deafness and physical mobility disability. Methods: This research was considered as a causal-comparative study. The statistical population included all elementary students with intellectual disability, blindness, deafness and physical mobility disability of Urmia province during 2016-17 academic years. From among them 26 blind, 34 deaf, 39 physical mobility disable and 40 intellectual disable students were selected using available sampling method. Mothers of all students completed the anxiety, Depression and Mode Scale (Esbensen & et al, 2003) about their children. The data was analyzed by multivariate analysis of variance and LSD post hoc test. Findings: The finding indicated the depression mean of intellectual disability and physical mobility disability groups significantly was higher than blind and deaf groups, but there was no significant difference between depression mean of intellectual disability group with physical mobility disability group and blind group with deaf group. The mean depression of physical mobility disability group significantly was higher than blind and deaf groups. Also, the anxiety mean of intellectual disability group significantly was higher than physical mobility disability and blind groups, but there was no significant difference between anxiety mean of intellectual disability and deaf groups. The anxiety mean of physical mobility disability group significantly was lower than deaf group, but there was no significant difference between anxiety mean of physical mobility disability and blind groups. In addition there was no significant difference between depression mean and anxiety of blind and deaf groups (P≤0/05). Conclusion: Regarding the results, students with intellectual disability and physical mobility disability in comparison to blind and deaf students need more psychological services especially in the field of programs that reduce symptoms of depression and anxiety. Therefore, school counselors should provide teachers with necessary knowledge about the difference between students and reduce students' symptoms of depression and anxiety through workshops at the proper time.

کلیدواژه‌ها [English]

  • depression
  • anxiety
  • intellectual disability
  • blind
  • deaf
  • physical mobility disability
اسدی، جوانشیر.، رضایی، رقیه و ترابی، سید اسماعیل (1388). بررسی و مقایسه جرأت‌ورزی، اضطراب، افسردگی و فشار روانی در افراد نابینا و بینا. فصلنامه تعلیم و تربیت استثنایی، 93و94، 13-3.
دبیریان، پروین (1390). مقایسۀ هوش معنوی و سلامت روانی مادران دارای کودکان ناشنوا، نابینا و عادی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
رضایی، سعید و مهرمنش، الهه (1394). نشانۀ روانی و بدنی اضطراب در افراد با آسیب شنوایی و بینایی. اولین همایش بین‌المللی نوآوری و تحقیق در هنر و علوم انسانی، 5 شهریور، موسسه سفیران فرهنگی مبین در ترکیه، 137-131.
زارعی، فریده و ساروخانی، سحر (1395). مقایسه سبک‌های دلبستگی و تاب‌آوری در افراد دارای معلولیت بینایی، معلولیت شنوایی و افراد عادی. فصلنامه مددکاری اجتماعی، 5(1): 26-20.
سیف‌نراقی، مریم و نادری، عزت‌الله (1394). روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران: ارسباران.
شریفی‌درآمدی، پرویز.، سیف‌نراقی، مریم.، رحمان‌پور، مهدیه.، شامحمدی، مرتضی و مسعودنیا، نسترن (1393). مقایسه سطح اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دختر 14-12 ساله شنوا و ناشنوا. فصلنامه آسیب‌شناسی گفتار و زبان، 1(4): 61-56.
عاطف وحید، محمدکاظم.، حبیبی عسگرآباد، مجتبی.، عاشوری، احمد و سیدعلی تبار، سید هادی (1395). استرس فرزندپروری مادران کودکان عقب مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا و معلول جسمی حرکتی. مجله سلامت اجتماعی: مجله مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، 3(4):340-330.
فرشباف شتربانی، طاهره (1395). بررسی مقایسه هراس اجتماعی در نوجوانان ناشنوا، نابینا و عادی در شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
محمدی قلعه‌تکی، نرگس.، قمرانی، امیر و برمک، محمدعلی (1393). بررسی و مقایسه تعلل ورزی تحصیلی در دانش آموزان معلول جسمی-حرکتی، ناشنوا و نابینا با توجه به نقش جنسیت. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 14(125): 30-22.
مظاهری، محمدعلی و صادقی، منصوره السادات (1384). مقایسه سلامت عمومی مادران کودکان غیرمعلول، عقب‌مانده ذهنی، نابینا، ناشنوا و معلول جسمی حرکتی. فصلنامه خانواده پژوهی، 1(3): 278-269.