بررسی تأثیر آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت بر افسردگی، اضطراب و استرس نوجوانان با آسیب شنوایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی و آموزش افراد با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی و آموزش افراد با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

 پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت بر افسردگی، اضطراب و استرس نوجوانان با آسیب شنوایی در شهر مشهد انجام شد. این پژوهش، یک مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه‌ دانش‌آموزان دبیرستانی با آسیب شنوایی شهر مشهد می‌شد که 20 نفر از آن­ها به روش نمونه‌گیری در دسترس از مدارس تلفیقی انتخاب شدند. آنها با روش تصادفی به دو گروه 10 نفری تقسیم و در یکی از گروه‌های آزمایش و گروه کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش، در 8 جلسه آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت (هفته‌ای 2 جلسه) شرکت کردند؛ در حالیکه گروه کنترل در این جلسات شرکت نکردند. آزمودنی‌ها با استفاده از مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس لاویباند و لاویباند (1995) (DASS-21) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری با به کارگیری نرم‌افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شدند. نتایج نشان داد که گروه آزمایش و کنترل در افسردگی (001/0P=، 56/9F= و 36/0ƞ2=)، اضطراب (001/0P=، 84/13F= و 44/0ƞ2=) و استرس (001/0P=، 73/8F= و 33/0ƞ2=) تفاوت معناداری داشتند. با توجه به اینکه آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت سبب بهبود افسردگی، اضطراب و استرس نوجوانان با آسیب شنوایی شد؛ بنابراین، برنامه‌ریزی برای آموزش چنین برنامه‌هایی مانند آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت نقش مهمی در بهبود پریشانی روان­شناختی نوجوانان دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Nonviolent Communication Program Training on Depression, Anxiety and Stress in Hard-Of-Hearing Adolescents

نویسندگان [English]

  • Yeganeh Alasti 1
  • Mohammad Ashori 2
1 M.A. Student of Psychology and Education of People with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology and Education of People with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The current study aimed to determine the effect of nonviolent communication program training on depression, anxiety, and stress in hard-of-hearing adolescents in Mashhad. This research employed a semi-experimental design with pre-test and post-test and a control group. The study's statistical population comprised all high school students with hearing impairment in Mashhad, 20 of whom were selected using the convenient sampling method from inclusive schools. They were randomly divided into two groups of 10 people and placed in one of the experimental or control groups. The experimental group attended eight sessions of nonviolent communication program training (two sessions per week), while the control group did not. Lovibond and Lovibond's (1995) Depression, Anxiety, Stress Scale (DASS-21) was used to assess all participants. Data were analyzed through multivariate analysis of covariance (MANCOVA) via SPSS software (v. 26). The results demonstrated that experimental and control groups significantly differed in depression, anxiety and stress. To this end, nonviolent communication program training exerted a positive and significant effect on depression (F=9/56, P<0.0001, ƞ2=0/36), anxiety (F=13/84, P<0.0001, ƞ2=0/44) and stress (F=8/73, P<0.0001, ƞ2=0/33) in hard-of-hearing adolescents. Since training in the nonviolent communication program reduces depression, anxiety, and stress in hard-of-hearing adolescents, planning for training programs such as the nonviolent communication program is essential for reducing adolescents' psychological distress.

کلیدواژه‌ها [English]

  • anxiety
  • depression
  • nonviolent communication
  • stress
بیدرام، پ. (1399). اثربخشی آموزش مهارت­های ارتباطی مبتنی بر زبان زندگی بر سرمایه روانشناختی، بهزیستی روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده در مادران دارای کودک نشانگان داون. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه اصفهان.
رضایی، ز.، به­پژوه، ا.، و غباری بناب، ب. (1398). اثربخشی آموزش برنامه ارتباط بدون خشونت بر تعامل مادر کودک در مادران با کودک کم‌توان ذهنی. مجله توانبخشی. 20(1)، 51-40.
گوهری مقدم، ا.، فراهت، س.، و داورپناه، ع. (1386). بررسی اعتبار و روایی فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و فشار روانی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. 26(3)، 65-76.
سیادتیان آرانی، س. ح.، عاشوری، م.، فرامرزی، س.، نوروزی، ق.، و اسپنسر، ل. ج. (1401). متناسب‌سازی و اعتباریابی برنامه شکوفایی پرما به منظور بهبود بهزیستی روان‌شناختی نوجوانان کم‌شنوا و والدین آنها. خانواده­پژوهی. 18(2)، 355-370.
عاشوری، م. (1400). روانشناسی، آموزش و توانبخشی افراد با آسیب شنوایی. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
قناد طوسی، د.، مدنی‌پور، ن.، قاسم‌زاده، ع. ر.، و اسدی، م. (1395). اثربخشی آموزش ارتباط بدون خشونت بر افزایش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. مجله توسعه آموزش جندی شاپور اهواز. 7(1)، 87-82.
گیوه‌چی، ا.، نوابی‌نژاد، ش.، و فرزاد، و. (1396). مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و الگوی ارتباط بدون خشونت بر کاهش مشکلات برونی­سازی­شده کودکان. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. 25(5)، 346-333.
محمدی برمی، ح.، و کشاورز افشار، ح. (1395). نقش عملکرد خانواده و تمایزیافتگی مادر در پیش‌بینی اضطراب دختران نوجوان. پژوهش‌نامه زنان. 7(18)، 131-101.
میرابی، م. (1397). اثربخشی آموزش مهارت­های مبتنی بر زبان زندگی بر ابراز صمیمیت، رفتار شهروندی سازمانی و ناگویی هیجانی پرستاران دارای فرزند با اختلال رفتاری. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا.
نیک‌خو، ف.، و حسن‌زاده س. (1397). مروری نظامدار بر مشکلات رفتاری و هیجانی در کودکان با آسیب شنوایی. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی. 4(153)، 54-41.