اثربخشی آموزش روش چندحسی فرنالد بر بهبود عملکرد مؤلفه‌های خواندن دانش‌آموزان نارساخوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش روش چندحسی فرنالد بر افزایش عملکرد مؤلفه ­های خواندن دانش ­آموزان نارساخوان بود. روش مطالعه از نوع نیمه ­آزمایشی با طرح پیش ­آزمون- پس ­آزمون با گروه کنترل در نظر گرفته شد. جامعه­ ی آماری شامل کلیه­ ی داﻧﺶآﻣﻮزان دﺧﺘﺮ و ﭘﺴﺮ ﭘﺎﻳﻪ­ی اول تا چهارم اﺑﺘﺪاﻳﻲ با ﻧﺎرﺳﺎﺧﻮاﻧﻲ شهرستان بابل بود. از بین جامعه­ ی هدف 44 داﻧﺶآﻣﻮز ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎرﺳﺎﺧﻮاﻧﻲ از مراکز ناتوانی یادگیری بابل با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس بر اساس پرسشنامه­ ی خواندن و نارساخوانی کرمی و مرادی به عنوان حجم نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش (22 نفر) و کنترل (22 نفر) به شیوه­ تصادفی گمارش شدند. در ابتدا هر دو گروه توسط پرسشنامه­ ی خواندن و نارساخوانی کرمی و مرادی (1387) مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش در 15 جلسه، دو بار در هفته به مدت 45 دقیقه آموزش روش چندحسی فرنالد را دریافت کردند. در پایان، هر دو گروه مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و نرم ­افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ­های این پژوهش نشان داد که آموزش روش چندحسی بر افزایش عملکرد مؤلفه ­های زنجیره کلمات و درک متن (در سطح 05/0>P) و مؤلفه ­های آزمون قافیه، حذف آواها، خواندن شبه‌کلمات، نشانه‌های حرف و نشانه‌های مقوله (در سطح 01/0>P) مؤثر است. در روش فرنالد دانش ­آموز در جریان یادگیری کلمات، حواس بینایی و شنوایی و جنبشی-لامسه ­ای خود را به کار می­گیرد و با کلمات برای ساختن جملات درگیر می­شود، در نتیجه یادگیری و خواندن پربارتر می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Fernald's multidisciplinary teaching method on enhancing the performance of reading components of Dyslexic students

نویسندگان [English]

  • Maryam Bararpoor 1
  • Samira Vakili 2
  • Hossein Keshavarz Afshar 3
1 Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Exceptional Children, Faculty of Literature, Humanities and Social Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Assistant professor, Department of Counseling and Education, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to evaluate the effectiveness of Fernald's multisensory training on increasing the performance of reading components of Dyslexic students. The study was quasi-experimental with a pretest-posttest design design and a control group. The statistical population included all dyslexic girl and boy students from the first to the fourth grade in the city of Babol. From among the research population, 44 individuals were selected from Babol Learning Disabilities Centers using the available sampling method based on Karami and Moradi reading and dyslexia questionnaires and were randomly placed in experiment (22 people) and control (22 subjects) groups. At first, both groups were evaluated by Karami and Moradi Reading and Dyslexia questionnaire (2008). The experiment group received 45 minutes of Fernald's Sensory Training twice a week in 15 sessions. Finally, both groups were re-evaluated. Data were analyzed using analysis of covariance and SPSS24. The results of this study showed that teaching Fernald's multisensory method was effective on increasing the performance of word chain components and text comprehension (at the level of P <0.05) and components of rhyme test, eliminating sounds, reading quasi-words, letter signs and category signs (at the level of P <0.01). In Fernald's method, the student uses his visual, auditory, and kinetic-tactile senses while learning words, and engages with words to construct sentences, thus making learning and reading more productive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Multisensory Method
  • Fernald
  • Reading Disorder
  • Dyslexic Students
تبریزی، م. (1391). درمان اختلالات خواندن. تهران: انتشارات فراوان.
حیدری، ط.، شاه میوه اصفهانی، آ.، عابدی، ا.، و برهامی­پور، م. (1391). مقایسه­ی اثربخشی روش فرنالد و دیویس بر عملکرد خواندن دانش­آموزان نارساخوان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 13(2)، 42-34.
زادخوت، ل.، استکی، م.، و کوچک انتظار، ر. (1394). اثربخشی تلفیق روش آموزش چندحسی و یکپارچگی حسی بر علایم اختلال خواندن و نوشتن دانش­آموزان دوره ابتدایی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی. 6(4)، 41-27.
قاسمی، س.، ارجمندنیا، ع. ا.، و غلامعلی لواسانی، م. (1398). طراحی بسته توانبخشی شناختی خانواده­محور و بررسی تأثیر آن بر کارکردهای اجرایی دانش­آموزان نارساخوان. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی. 10(2)، 215-200.
کاکاوند، ع. ر. (1389). ناتوانی­های یادگیری. تهران: انتشارات سرافراز.
کرمی نوری، ر.، مرادی، ع. ر.، اکبری زردخانه، س.، و زاهدیان، ح. (1388). کتاب آزمون خواندن و نارساخوانی (نما). کرج: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد استان البرز (خوارزمی).
کرمی، ج.، حیدری شرف، پ.، رضایی، ف.، نصرتی، ر.، عباسی، م.، و سیاه کمری، ر. (۱۳۹۸). بررسی میزان عزت­نفس کودکان نارساخوان مقطع ابتدایی کرمانشاه. نشریه پرستاری کودکان. ۵(4)، 40-34.
مرادی، ع. ر.، حسینی، م.، کرمی نوری، ر.، حسنی، ج.، و پرهون، ه. (1395). بررسی اعتبار و روایی عاملی آزمون خواندن و نارساخوانی (نما). تازه­های علوم شناختی. ۱۸(۱)،34-22.
میرطاهری، گ.، فتح­آبادی، ج.، شریفی، م.، و صادقی فیروزآبادی، و. (1397). مقایسه­ی حرکات چشم دانش­آموزان با و بدون نارساخوانی در تکالیف ادراک بینایی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی. 9(4)، 40-29.
نویسندگان انجمن روان­پزشکی آمریکا. (2004). راهنمای تشخیصی و آماری اختلال­های روانی DSM5. مترجم هامایاک آوادیس یانس، حسن هاشمی میناباد، داوود عرب قهستانی. (1395). تهران: انتشارات رشد.