نقش کیفیت زندگی، سازش‌یافتگی و بخشایشگری در پیش‌بینی رضایت زناشویی مادران کودکان آهسته‌گام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 دانشیار پژوهشگاه مطالعات آموزش و پروش، استان تهران، شهر تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش کیفیت زندگی، سازش‌یافتگی و بخشایشگری در پیش‌بینی رضایت زناشویی مادران دارای کودکان آهسته‌گام است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ مادران کودکان دختر و پسر با نارسایی هوشی شهر تهران تشکیل می‌دهند که فرزند آن‌ها در مدارس استثنایی شهر تهران در سال تحصیلی 1397-1398 مشغول به تحصیل بوده‌اند. از این تعداد، 200 نفر از دو مدرسۀ استثنایی دخترانه (110 نفر) و پسرانه (90 نفر) با روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات، از پرسشنامه‌های رضایتمندی زناشویی انریچ (1989)، مقیاس کیفیت زندگی سازمان جهانی (1998) پرسشنامۀ بخشش در خانوادۀ پولارد، اندرسون، اندرسون و جنینگز (۱۹۹۸) و پرسشنامۀ سازگاری اجتماعی بل (1961) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد رضایت زناشویی با مؤلفه‌های بخشایشگری، کیفیت زندگی و سازش‌یافتگی رابطۀ مثبت معنی‌دار دارد (01/0>p). همچنین بین مؤلفه‌های بخشایشگری و کیفیت زندگی و سازگاری رابطۀ مثبت معنی‌دار وجود دارد (01/0>p). فقط برای بخشایشگری و رضایت زناشویی با مؤلفۀ سازگاری تندرستی، رابطۀ معنی‌داری به‌دست نیامد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سازش‌یافتگی و بخشایشگری نقش مثبت و معنی‌داری در پیش‌بینی رضایت زناشویی مادران دارای کودکان آهسته‌گام دارند. این دو متغیر روی‌هم‌رفته 27 درصد واریانس متغیر رضایت زناشویی را پیش‌بینی می‌کنند (01/0>p). بنا بر یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان نتیجه گرفت بخشش و سازش‌یافتگی می‌تواند نقش مؤثری در افزایش رضایت زناشویی زنان داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Quality of Life, Adjustment, and Forgiveness in Predicting Marital Satisfaction among Mothers with Slow Paced Children

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Jahan 1
  • Akbar Mohamadi 2
  • Majid Ghadami 3
1 PhD Candidate in Educational Psychology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Psychology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
3 Associate Professor, Institute of Educational Studies, Tehran Province, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study was to examine the role of quality of life, adjustment, and forgiveness in predicting marital satisfaction of mothers with slow paced children. The present study was descriptive-correlational. The statistical population of the study consisted of all mothers of girls and boys in Tehran whose children were enrolled in special schools in Tehran during the academic year 2018-2019, including 200 from two special schools for girls (110 individuals) and boys (90 individuals). The sample was selected using available sampling method. Enrich Marital Satisfaction Questionnaire (1989), the World Organization for Quality Scale (1998), Pollard, Anderson, Anderson, & Jennings Family Forgiveness Questionnaire (1998) and Bell Social Adjustment Questionnaire (1961) were used to collect data. Pearson’s correlation coefficient and multivariate regression analysis were used to analyze the data. The results of the correlation test showed that there was a significant positive relationship between marital satisfaction and the components of forgiveness, quality of life and adjustment (p <0.01). There is also a significant positive relationship between the components of forgiveness with quality of life and adjustment (p <0.01). Only between forgiveness and marital satisfaction with health adjustment component, no significant relationship was found. The results of the regression analysis showed that adjustment and forgiveness played a positive significant role in predicting marital satisfaction of mothers with children with special needs. Together, these two variables predicted 27% of the variance in the marital satisfaction variable (p<0.01). The results of the present study suggest that forgiveness and compromise may play an effective role in increasing marital satisfaction among women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marital Satisfaction
  • Quality of Life
  • Adjustment
  • Forgiveness
  • Slow Paced Children
بابایی، ن.، افروز، غ. ع.، و ارجمندنیا، ع. ا. (1396). تدوین برنامۀ ارتقای کیفیت زندگی و بررسی تأثیر آن بر کیفیت زندگی مادران و سازش‌یافتگی اجتماعی دختران آهسته‌گام با نشانگان داون. توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(1)، 25-33.
بیاتی، ب.، قاسم‌زاده، س.، و افروز، س. (1396). اثربخشی ارتقای کیفیت زندگی بر رضامندی زوجیت والدین دارای کودک مبتلا به دیابت نوع یک و میزان هموگلوبین گلیکوزیلۀ کودک. توانمندسازی کودکان استثنایی، 8(3)، 6-16.
زهراکار، ک.، و جعفری، ف. (1393). مشاورۀ خانواده مفاهیم، تاریخچه، فرایند و نظریه‌ها. چاپ چهارم. تهران: ارسباران.
فتحی آشتیانی، ع. (1388). آزمون‌های روان‌شناختی. تهران: بعثت.
طاهری، ف.، ارجمندنیا، ع. ا.، و افروز، غ. ع. (1397). اثربخشی آموزش برنامۀ فرزندپروری مثبت بر ارتباط والدین با کودک آهسته‌گام. توانمندسازی کودکان استثنایی، 9(3)، 111-121.
فتحی آشتیانی، ع. و داستانی، م. (1392). آزمون‌های روان‌شناختی ارزیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: بعثت.
معتمدی، ف.، غباری بناب، ب.، و ابرغم، ز. (1395). بخشایشگری، رضایتمندی زناشویی و سلامت روان والدین کودکان کم‌توان ذهنی و عادی. فصلنامۀ کودکان استثنایی، 16(۴)، ۲۷-۳۸.
نقدی، ن.، قاسم‌زاده، س.، و افروز، س. (1395). تأثیر استفاده از فعالیت‌ها و بازی‌های بدون ساختار پیش از ورود به کلاس درس بر توجه و سازگاری دانش آموزان آهسته‌گام. توانمندسازی کودکان استثنایی، 7(2)، 1-8.
نعمتی، ش.، افروز، غ. ع.، غباری بناب، ب.، شکوهی یکتا، م.، و به‌پژوه، ا. (1395). رابطۀ بین مؤلفه‌های بخشایشگری با رضایت زناشویی در مادران دارای کودکان نارسایی‌های رشدی و هوشی. فصلنامۀ پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 7(3)، 103-113.