بررسی رابطه خوداثرمندی اجتماعی و خودارزشمندی با اختلال تنظیم هیجانی در نوجوانان: نقش تعدیل گر جنسیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری روانشناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره شغلی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

4 کارشناسی ارشد روانشناسی. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه عملکرد انعکاسی با همدلی و ذهن­آگاهی در دختران نوجوانان بود. پژوهش حاضر کاربردی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش­آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران با دامنه سنی بین 15 تا 18 سال بود که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول‌به‌تحصیل بودند. از بین این افراد 167 دانش­آموز از منطقه 12 شهر تهران از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه­ای انتخاب شدند و به پرسشنامه‌ عملکرد انعکاسی نوجوانان (RFQ-Y) و مقیاس‌های ذهن­آگاهی (MAAS) و همدلی و همدردی نوجوانان (AMES) پاسخ دادند. نتایج از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. یافته­ها نشان داد که ذهن­آگاهی (434=r)، همدلی (439=r) و مؤلفه­های آن شامل همدلی شناختی (313=r)، همدلی عاطفی (244=r) و همدردی (197=r) با عملکرد انعکاسی رابطه مثبت و معنادار دارند. همچنین مشخص شد، ذهن‌آگاهی با همدلی (245=r) نیز رابطه مثبت و معنادار دارد. از بررسی همبستگی بین همدلی و عملکرد انعکاسی، فقط مؤلفه همدلی شناختی می­تواند عملکرد انعکاسی نوجوانان را به‌صورت معناداری پیش­بینی کند. همچنین ذهن‌آگاهی، می‌تواند به‌صورت معناداری تغییرات عملکرد انعکاسی نوجوانان را پیش‌بینی کند.براساس نتایج پژوهش حاضر، تلاش جهت بهبود همدلی و ذهن‌آگاهی، می‌تواند منجر به رشد و افزایش ظرفیت انعکاسی نوجوانان شود. در نتیجه متخصصان و مشاوران علاقه‌مند به حوزه مداخله، می‌توانند بر پایه نتایج به‌دست آمده مداخله‌هایی را جهت بهبود ظرفیت انعکاسی نوجوانان تدارک و اجرا کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Social Self-Efficacy and Self-worth with Emotional Regulation Disorder in Adolescents: Gender moderator role

نویسندگان [English]

  • Roshanak Khodabakhsh 1
  • Narges Ensanimehr 2
  • Laleh Ensanimehr 3
  • Reza Nabizadeh 4
1 Associate Professor of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Al-zahra University, Tehran, Iran.
2 Ph.D. student in psychology, Faculty of Education and Psychology, Al-zahra University, Tehran, Iran
3 M.A Student in career Counseling, Faculty of Psychology and Education, Kharazmi University, Tehran, Iran.
4 M.A in psychology, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was to investigate the relationship between social self-efficacy and self-worth with adolescent emotion regulation disorder along with the study of gender moderator role. The statistical population of the study was all high school students (160 people; 80 girls and 80 boys) in the second semester of the academic year 2019-2020 in Districts 1 and 2 of Tehran, who were selected using random cluster sampling. The method of this research was descriptive and correlational in order to collect information from social self-efficacy SSQ questionnaires (Connolly, 1989), CSWS self-worth questionnaires CSWS (Crocker, Karpinski, Quinn, & Chase, 2003) and emotion regulation disorder DERS (Gratz, & Roemer), were used. Data of this study were analyzed using Pearson correlation and stepwise regression using SPSS23 software. The results showed that social self-efficacy and self-worth had a significant relationship with emotion regulation disorder in adolescents (P <0.05). On the other hand, the role of gender moderation in the relationship between self-worth and emotion regulation disorder was significant (P <0.05), but this role of moderation was not established in the relationship between social self-efficacy and emotion regulation disorder (P <0.05). Based on the findings, it can be concluded that self-efficacy and self-worth are associated with emotion regulation disorders in adolescents. Therefore, it is necessary to advise counselors and experts to obtain the necessary information in the field of strengthening and improving factors such as social self-efficacy and self-worth to help improve the quality of life of adolescents with emotional disorders.

کلیدواژه‌ها [English]

  • emotion regulation disorder
  • social self-efficacy
  • self-worth
  • adolescent

مراجع

امیری، س.، قاسمی نواب، ا.، و جمالی، ی. (1397). مقایسه تنظیم هیجانی مثبت و منفی، توانایی شناختی و خود ارزشمندی در نوجوانان تیزهوش و عادی. فصلنامه روان‌سنجی. 7(26)، 109-121.
بهادری خسروشاهی، ج.، حبیبی کلیبر، ر.، و فرید، ا. (1396). رابطه جهت‌گیری هدف پیشرفت و خودارزشمندی با کمک خواهی تحصیلی دانش آموزان. مجله پژوهش‌های نوین روان‌شناختی. 12(46)، 1-22.
رضائی، ل.، مصطفایی، ع.، و خانجانی، ز. (1393). بررسی مقایسه‌ای تحول اخلاقی، نوع‌دوستی و خودکارآمدی اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش و عادی دبیرستان‌های شهر ارومیه در سال تحصیلی 91-90. مجله آموزش و ارزشیابی. 7(25)، 29-41.
سپهوند، ت.، و مرادی، ف. (1397). مقایسه تنظیم هیجان و انعطاف‌پذیری شناختی در نمونه‌های غیربالینی نوجوانان با علائم اختلال اضطراب فراگیر و اختلال اضطراب اجتماعی. مجله روانشناسی بالینی. 10(4)، 23-34.
شعبانی خدیو، ا. (1393). بررسی رابطه ارضاء نیازهای بنیادی روانی و طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با اختلال تنظیم هیجانی دانشجویان کارشناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان. پایان کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات کردستان.
عثمانی، ه.، و شکری، ل. (1398). اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی‌سازی شده. مجله توانمندسازی کودکان استثنایی. 10(1)، 125-136.
عرب نژاد، ش.، مفاخری، ع.، رنجبر، م. (1397). نقش انسجام خانواده و خودارزشمندی در پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان مقطع متوسطه اول. مجله مطالعات روان‌شناختی. 14(1)، 147-162.
گلستان، ع.، سالمی خامنه، ع.، و ضرغامی، ا. (1397). مقایسۀ سبک‌های هویتی، خودکارآمدی و هوش هیجانی در نوجوانان عادی و نوجوانان با اختلال رفتاری. مجله توانمندسازی کودکان استثنایی. 9(3)، 99-109.
توانمندسازی کودکان استثنایی
دوره 12، شماره 1
خرداد 1400
صفحه 1-12

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 03 مهر 1399
  • تاریخ بازنگری: 20 مهر 1399
  • تاریخ پذیرش: 01 آذر 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار