بررسی نقش واسطه‌ای عملکرد خانواده در رابطه بین سبک زندگی و هوش معنوی با بهزیستی روانی در مادران کودکان ناشنوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی کودکان استثنائی، گروه‎ ‎روان‌شناسی، واحد‎ ‎اهواز،‎ ‎دانشگاه‎ ‎آزاد‎ ‎اسلامی،‎ اهواز، ایران

2 دانشیار گروه‎ ‎روان‌شناسی،‎ ‎واحد‎ ‎اهواز،‎ ‎دانشگاه‎ ‎آزاد‎ ‎اسلامی،‎ ‎اهواز،‎ ‎ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌ای عملکرد خانواده در رابطه بین سبک زندگی و هوش معنوی با بهزیستی روانی در مادران کودکان ناشنوا بود. این مطالعه همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری را کلیه مادران کودکان ناشنوا شهر بجنورد در سال 1398 تشکیل دادند که به روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 89 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش شامل پرسشنامه‌های سبک زندگی (LSQ)، هوش معنوی (SIQ)، بهزیستی روانی (PWBQ) و عملکرد خانواده (FADQ) بود. ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد رابطه بین هوش معنوی با بهزیستی روانی؛ بین عملکرد خانواده با بهزیستی روانی، بین سبک زندگی با عملکرد خانواده و بین هوش معنوی با عملکرد خانواده رابطه معنادار وجود داشت (01/0p <)؛ اما بین سبک زندگی با بهزیستی روانی رابطه معنادار نشد (05/0p>). همچنین، مسیرهای غیرمستقیم سبک زندگی با بهزیستی روانی با نقش واسطه عملکرد خانواده و نیز رابطه هوش معنوی با بهزیستی روانی با نقش واسطه‌ای عملکرد خانواده معنادار شدند (01/0p <).بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر بهزیستی روانی مادران کودکان ناشنوا محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the mediating role of family functioning in the relationship between life style and spiritual intelligence with psychological well-being in mothers of deaf children

نویسندگان [English]

  • leila Ansari Ardali 1
  • Behnam Makvandi 2
  • Parviz Askari 2
  • Alireza Heydarei 2
1 Ph.D.Student in Children with Special Needs, Department of Psychology, Islamic ‎Azad University, Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran
2 Associate Professor Department of Psychology, Islamic Azad University, Ahvaz Branch, Ahvaz, ‎Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the mediating role of family functioning in the relationship between life style and spiritual intelligence with psychological well-being in mothers of deaf children. This was a correlational study of path analysis type. Population consisted of all the mothers of deaf children of Boujnord City in year 2019 from among whom 89 individuals were selected through purposive sampling method. Research tools included Miller & Smith's Life Style Questionnaire (2002), AbdallahZade et al's Spiritual Intelligence Questionnaire (2008), Ryff's Psychological Well-Being Questionnaire (2002) and Mc Master's Family Functioning Questionnaire (1983). The proposed model was evaluated using a path analysis method. The results of this study showed that there is a significant relationship between spiritual intelligence and psychological well-being; between family functioning and psychological well-being; between life style and family functioning; between spiritual intelligence and family functioning (p < 0/01), but there was no significant relationship between life style and psychological well-being (p>0/05). Also, indirect pathways of life style and psychological well-being with mediating role of family functioning, and spiritual intelligence with psychological well-being with mediating role of family functioning were significant (p < 0/01). The proposed model had an acceptable fitness to the result and is considered as an important step in recognizing the effective factors in the psychological well-being of mothers of hard-of-hearing children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • family functioning
  • life style
  • spiritual intelligence
  • psychological well-being
اردلان، م.، و اردلان، ف. (1395). بررسی رابطه میان عملکرد خانواده و سلامت روانی در بین کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کردستان. مجله دانشکده پرستاری، مامایی و پیراپزشکی کردستان. 2(2)، 21-12.
امامقلیان، ف.، حسین‌آبادی فراهانی، م. ج.، و کشاورز، م. (1396). ارتباط بین هوش معنوی و شایستگی‌های دانشجویان پرستاری در ارائه مراقبت‌های معنوی.روان پرستاری. ۵(۵)، ۵۷-۶۳.
امیری، م.، پورحسین، ر.، طاهریان، س.، قیدری، ث.، و معصومی، م. (۱۳۹7). عملکرد خانوادگی، رواندرستی و تنیدگی‌های روزانه والدین کودکان با کاشت حلزون و والدین کودکان ناشنوا. مجله علوم روانشناختی. 17(65)، 20-7.
امیری، م. (۱۳۹۵). رابطه عملکرد خانوادگی، حمایت اجتماعی و عوامل جمعیت شناختی با استرس و سلامت روانی والدین کودکان ناشنوا. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی. ۱۰(۴)، ۶۳-۷۵.
راغ، ک.، محمدی آریا، ع. ر.، و تاجری، ب. (1397). رابطه سبک زندگی و الگوهای تغذیه‌ای با عزت‌نفس و سلامت روان در دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه دوم. جامعهشناسی آموزشوپرورش. 6(6)، 68-62.
فاضل، ا. ا.، حق‌شناس، ح.، و کشاورز، ز. (1390). قدرت پیش‌بینی ویژگی‌های شخصیتی و سبک زندگی بر رضایت‌مندی زوجی زنان پرستار شهر شیراز. جامعه‌شناسی زنان. 2(3)، 163-139.
مری، ف.، و قدسی، پ. (1396). رابطه سبک زندگی و امید به زندگی با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروسیس (MS)، مجله تصویر سلامت. 8(4)، 208-202.
مصدق، ن.، غباری‌بناب، ب.، پیرزادی، ح.، و شفیعی، ن. (1392). پیش‌بینی سلامت روان بر اساس درک معنوی در مادران دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی آموزش‌پذیر و عادی ابتدایی شهر گرگان. فصلنامه کودکان استثنائی. 13(3)، 21-15.
عبدالله‌زاده، ح.، کشمیری، م.، و عرب عامری، ف. (1387). ساخت و هنجاریابی پرسشنامه هوش معنوی. تهران: روان‌سنجی.