بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس ارزش‌های اجتماعی- هیجانی و تاب‌آوری در کودکان عادی و ناشنوای پیش‌دبستانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس ارزش‌های اجتماعی- هیجانی و تاب‌آوری در کودکان عادی و ناشنوای پیش‌دبستانی در شهر اصفهان بود. این پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این مطالعه شامل 382 نفر از متخصصان، مادران کودکان عادی و ناشنوای پیش‌دبستانی شهر اصفهان در سال 98-1397 بودند. نمونه به‌ترتیب شامل 10، 310 و 62 نفر از متخصصان و مادران کودکان عادی و ناشنوا می‌شد که با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردیدند. ابزار سنجش، مقیاس ارزش‌های اجتماعی- هیجانی و تاب‌آوری برای کودکان پیش‌دبستانی (SEARS) بود. برای تعیین روایی صوری و محتوایی از نظر 10 متخصص استفاده شد. شاخص روایی محتوایی به روش لاواشه و روش والتز و باسل به‌دست آمد و شاخص روایی سازه به روش تحلیل عاملی محاسبه گردید. پایایی مقیاس با استفاده از روش آلفای کرونباخ به‌دست آمد.مقیاس در پنج خرده‌مقیاس شامل 42 سؤال چهار گزینه‌ای طراحی شد. روایی صوری و محتوایی (شاخص روایی محتوایی کل=83/0) تأیید گردید. شاخص روایی محتوایی برای هریک از خرده‌مقیاس‌های خودتنظیمی، شایستگی ‌اجتماعی، همدلی، مسؤولیت‌پذیری و دانش هیجانی به‌ترتیب 83/0، 89/0، 83/0، 81/0 و 84/0 بود. پایایی مقیاس با آلفای کرونباخ برای نمره کل 88/0 و برای هریک از خرده‌مقیاس‌ها به‌ترتیب 87/0، 86/0، 90/0، 84/0 و 86/0 به‌دست آمد.مقیاس ارزش‌های اجتماعی- هیجانی و تاب‌آوری برای کودکان عادی و ناشنوای پیش‌دبستانی، ابزاری روا و پایا است. بنابراین، قابلیت استفاده در جامعه ایرانی را دارد و می‌توان از آن برای ارزیابی ارزش‌های اجتماعی- هیجانی و تاب‌آوری کودکان عادی و ناشنوای پیش‌دبستانی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Persian version of Social-Emotional Assets and Resilience Scale's psychometric properties in normal and deaf preschool children

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ashori 1
  • Masoumeh Yazdanipour 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, IranIsfahan, Iran
2 M.A. Student in Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present research was to study the psychometric properties of the Persian versionof social-emotional assets and resilience scale for normal and deaf preschool children in Isfahan City. This study was a descriptive research of survey type. The statistical population of the present research included 382 experts and mothers of normal and deaf preschool children of Isfahan City in 2018-2019 academic year. The sample included respectively 10, 310 and 62 experts and mothers of normal and deaf children who were selected randomly. Assessment tool included Social-Emotional Assets and Resilience Scale for preschool children (SEARS). Viewpoints of 10 experts were gathered to assess the questionnaire’s face and content validity. Lawshe method and Waltz & Bausell method were used to calculate content validity index. Construct validity was analyzed using factor analysis. The reliability of scale was calculated using Cronbach’s alpha.The scale was constructed in 5 subscales and 42 items with a set of 4 answer choices for each question. The face validity and content validity (CVI=0/83) was confirmed. Content validity index was 0/83, 0/89, 0/83, 0/81 and 0/84 for subscales of self-regulation, social competence, empathy, responsibility and emotional knowledge, respectively. The reliability using Cronbach’s alpha was 0/88 for the total score and 0/87, 0/86, 0/90, 0/84 and 0/85 for the subscales, respectively.The Social-Emotional Assets and Resilience Scale for normal and deaf preschool children has been shown to be a valid and reliable tool. Therefore, it is capable to be used in Iranian society and can be used for assessing emotional competency of normal and deaf preschool children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psychometric properties
  • resiliency
  • social-emotional assets
  • standardization
اصل سلیمانی، ز.، برجعلی، ا.، و کیانی دهکردی، م، (1396). اثربخشی روان‌درمانی بین‌فردی بر راهبردهای تنظیم شناختی و پردازش پس‌رویدادی دانشجویان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا. 13(2)، 23-7.
بشارت،م. ع. (1388). سبک‌هایدلبستگیونارساییهیجانی. پژوهش‌هایروانشناختی. 12(24)، 68-63.
بشارت، م. ع.، و بزازیان، س. (1393). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان در نمونه‌ای از جامعه ایرانی. مجله دانشکده پرستاری و مامایی. 84(24)، 70-61.
پرندین، ش. (1385). ساخت پرسشنامه کفایت اجتماعی و هنجاریابی آن در نوجوانان شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.
ترخان، م. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان و معناداری زندگی زنان افسرده. مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا. 13(3)، 164-148.
توکلیزاده، ج. ش.، بوالهری، ج.، مهریار، ا. هـ.، و دژکام، م. (1376). همه‌گیرشناسی اختلالهای رفتاری ایذایی و کمبود توجه در دانش‌آموزان دبستانی شهر گناباد. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران.۳(۱ و ۲)، 45-52.
جوکار، ب. (1386). نقش واسطه‌ای تاب‌آوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی. روانشناسی معاصر. 2(2)، 3-12.
رضایی، س.، و دشت بزرگی، ز. (1397). پیش‌بینی رضایتمندی زوجیت براساس ناگویی هیجانی، صمیمت زوجین و نشاط ذهنی در مادران کودکان آهسته‌گام. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 9(1)، 133-123.
سپنتا، م.، عابدی، ا.، یارمحمدیان، ا.، قمرانی، ا.، و فرامرزی، س. (1397). تأثیر برنامه آموزش هیجانات مثبت فردریکسون بر تنظیم هیجانات دانشآموزان مبتلا به نارساخوانی. فصلنامه سلامت روان کودک.5(4)، 94-109.
عاشوری، م.، و جلیل‌آبکنار، س. س. (1397). بررسی اثربخشیآموزشایمن‌سازیدربرابر استرسبرکفایتاجتماعیافرادبافلجمغزی. نشریه فصلنامه کودکان استثنائی. 18(3)، 38-29.
عاشوری، م.، و قاسم‌زاده، س. (1397). اثربخشی آموزش ایمن‌سازی روانی بر ناگویی هیجانی، خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی. 14(2)، 24-8.
کرمی، ج.، و تازیکی، ط. (1395). اثربخشی برنامه آموزشی شناختی رفتاری بر رضامندی زوجیت و سلامت روان مادران دانش‌آموزان با آسیب شنوایی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 7(2)، 29-19.
محمودی، ف.، عاشوری، م.، و انصاری شهیدی، م. (1396). مقایسه حمایت اجتماعی ادراک‌شده، اضطراب و استرس مادران کودکان کاشت حلزونی، دارای سمعک و شنوایی عادی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 8(2)، 25-15.
موللی، گ.، جلیل‌آبکنار، س. س.، و عاشوری، م. (1394). بررسی اثربخشی بازی‌درمانی گروهی بر مهارت‌های اجتماعی کودکانپیش‌دبستانی آسیب‌دیده شنوایی. فصلنامه توانبخشی. 16(1)، 27-18.
نریمانی، م.، عالی ساری نصیرلو، ک.، و موسی‌زاده، ت. (1393). مقایسه اثربخشی آموزش متمرکز بر هیجان و کنترل تکانه بر فرسودگی تحصیلی و عواطف مثبت و منفی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری. ناتوانی‌های یادگیری. 3(3)، 79-99.
نوری‌زاده میرآبادی، م.، خواستاری، س.، شیرمردی، س.، بامداد، س.، و خسروی فارسانی، آ. (1396). اثربخشی مداخله مبتنی بر تنظیم هیجان بر راهبردهای نظم‌دهی شناختی هیجانی و ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به نارسایی عروق کرونر قلب. پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری. 2(10)، 13-1.
یزدخواستی،ف.، وعریضی،ح. ر. (1390). هنجاریابیسهنسخهکودک،پدر/ مادر ومعلمسیاههرفتارکودکدرشهراصفهان.مجلهروانپزشکیوروانشناسیبالینی ایران. 17(1)، 70-60.
یوسفی، ف.، و خیر، م. (1381). بررسی پایایی و روایی مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ماتسون و مقایسه عملکرد دختران و پسران دبیرستانی در این مقیاس. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. 18(2)، 158-147.