اثربخشی آموزش دیویس بر بهبود مهارت‌های خواندن، برنامه‌ریزی و سازماندهی دانش‌آموزان با ناتوانی‌های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی عمومی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر ، بررسی اثربخشی آموزش دیویس بر بهبود مهارت­های خواندن، برنامه­ریزی و سازماندهی دانش­آموزان با ناتوانی­های یادگیری بود. روش این مطالعه، نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون پس­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل 400 کودک (170 دختر و230 پسر) با ناتوانی یادگیری در مراکز ناتوانی­های یادگیری 1، 2، 3 و 4 در شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 98-1397 بود. نمونه آماری شامل 30 دانش­آموز بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و به‌ تصادف در دو گروه آزمایشی (15 دانش‌آموز) و گواه (15 دانش‌آموز) گمارده شدند. ابتدا پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو (CLDQ) برای هر دو گروه (توسط والدین) تکمیل شد و سپس در آزمون برج لندن (LTT) شرکت کردند. گروه آزمایشی در جلسات آموزش دیوس شرکت کردند. گروه گواه، آموزشی را دریافت نکردند. سپس پرسشنامه‌های ذکر‌شده بار دیگر توسط والدین برای هر دو گروه تکمیل شد و آن‌ها در آزمون برج لندن شرکت کردند. داده‌ها از طریق آزمون آماری تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میانگین نمرات مهارت­های خواندن، برنامه­ریزی و سازماندهی در پس­آزمون در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل، به‌طور معناداری افزایش یافته بود. براساس یافته‌های پژوهش می­توان نتیجه­گیری کرد که روش آموزش دیویس با شناسایی مشکلات مربوط به نارساخوانی، باعث بهبود مهارت خواندن و با تمرکز بر فرایندهای تفکر موجب افزایش توانایی فرد در مهارت­های سازماندهی و برنامه‌ریزی می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Davis training method on improving reading skills, planning and organizing s in students with Learning Disabilities

نویسندگان [English]

  • Sajjad Eskandari 1
  • Keivan Kakabraee 2
  • Hasan Amiri 3
  • Saeidehalsadat Hosaeni 3
1 Ph.D. student in General Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran
2 Associate professor of Psychology, Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran
3 .Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

This study aimed to investigate the effectiveness of Davis training method on improving reading, planning and organizing skills of students with learning disabilities. The research method was semi-experimental with pretest- posttest design and a control group. The statistical population consisted of 400 children (170 girls and 230 boys) with learning disabilities in learning centers 1, 2, 3 and 4 in Kermanshah City in the academic year 2018-2019. A sample of 30 of these students was selected by simple random sampling and randomly assigned to two experiment groups (8 boys and 7 girls) and a control group (7 boys and 8 girls). At first, the Colorado Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ) by Willcutt et al. (2011) was completed by parents of both groups and then they did the Tower of London (ToL) test (Shalice, 1982). The experiment group then participated in Davis training sessions. The control group did not receive the training. Then the questionnaires were completed again by both parents for both groups and the two groups participated in the London Tower Test. The data were analyzed by using statistical test of covariance analysis. The results showed that average scores of reading, planning and organizing skills in the post- test in experiment group were significantly increased in comparison to control group. Based on the findings of the research, it can be concluded that Davis training method improves reading skills and with identifying problems related to dyslexia, increases planning and organizing ability with focusing on thought processes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Davis training method
  • reading skills
  • planning and organizing
  • learning disabilities
بنیسی، پ. (1398). اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر تاب‌آوری و سازگاری دانش‌آموزان با اختلال یادگیری. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 1(30)، 115-107.
تمجیدتاش، ا.، سیف نراقی، م.، و نادری، ع. ا. (1397). طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی ترمیمی برای دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه در دوره اول ابتدایی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 4(29)، 80-69.
جانه، م.، ابراهیمی قوام، ص.، و علیزاده، ح. (1391). بررسی کارکردهای اجرایی استدلال، برنامه‌ریزی، سازمان دهی و حافظه‌کاری در دانش‌آموزان با و بدون اختلال ریاضی در مقطع ابتدایی استان تهران. فصلنامه روانشناسی افراد استثنائی. 5(2)، 42-21.
حاجلو، ن.، و رضایی شریف، ع. (1390). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو. مجله ناتوانیهای یادگیری. 1(1)، 43-24.
دلاور، ع. (1390). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایش.
حیدری، ط.، شاه میوه اصفهانی، آ.، عابدی، ا.، و بهرامیپور، م. (1391). مقایسه اثربخشی روش فرنالد و دیویس بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 13(2)، 42-34.
خدامهری، ف.، کافی ماسوله، س. م.، خسروجاوید، م.، و فلاحی، م. (1395). اثربخشی روش تصحیح نارساخوانی دیویس بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان پسر مبتلا به نارساخوانی. فصلنامه تحول روانشناختیکودک. 1(2)، 41-53.
دیویس، ر.، و دی و براون، آ. ا. (2002). موهبت نارساخوانی، ترجمه مهناز اخوان تفتی و هایده فیضی پور (1384). تهران: دانشگاه الزهراء.
شریفی، ع.، علیزاده، ح.، غباری‌بناب، ب.، و فرخی، ن. ع. (1398). مقایسه نیمرخ کارکردهای اجرایی کودکان با نارسایی‌توجه/ بیش‌فعالی و کودکان با اختلال یادگیری ویژه در مقایسه با کودکان عادی: با تأکید بر عدم همبودی بین دو اختلال. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 1(30)، 44-28.
شیدایی فیروزآبادی، ط.، تجربه‌کار، م.، و توحیدی، ا. (1397). تأثیر روش آموزش دیویس بر مهارت‌‌های خواندن و خلاقیت دانش‌آموزان نارساخوان. سلامت روان کودک. 5(2)، 180-170.
مشهدی، ع. (1388). بررسی کنش‌های اجرایی و تأثیر شیوه‌های درمانگری (دارو درمانگری، آموزش کنش‌های اجرایی و ترکیب این دو مداخله) در افزایش کنش‌های اجرایی و کاهش نشانه‌های بالینی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی. رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
بنیسی، پ. (1398). اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر تاب‌آوری و سازگاری دانش‌آموزان با اختلال یادگیری. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 1(30)، 115-107.
تمجیدتاش، ا.، سیف نراقی، م.، و نادری، ع. ا. (1397). طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی ترمیمی برای دانش‌آموزان با اختلال‌های یادگیری ویژه در دوره اول ابتدایی. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 4(29)، 80-69.
جانه، م.، ابراهیمی قوام، ص.، و علیزاده، ح. (1391). بررسی کارکردهای اجرایی استدلال، برنامه‌ریزی، سازمان دهی و حافظه‌کاری در دانش‌آموزان با و بدون اختلال ریاضی در مقطع ابتدایی استان تهران. فصلنامه روانشناسی افراد استثنائی. 5(2)، 42-21.
حاجلو، ن.، و رضایی شریف، ع. (1390). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه مشکلات یادگیری کلورادو. مجله ناتوانیهای یادگیری. 1(1)، 43-24.
دلاور، ع. (1390). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایش.
حیدری، ط.، شاه میوه اصفهانی، آ.، عابدی، ا.، و بهرامیپور، م. (1391). مقایسه اثربخشی روش فرنالد و دیویس بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 13(2)، 42-34.
خدامهری، ف.، کافی ماسوله، س. م.، خسروجاوید، م.، و فلاحی، م. (1395). اثربخشی روش تصحیح نارساخوانی دیویس بر عملکرد خواندن دانش‌آموزان پسر مبتلا به نارساخوانی. فصلنامه تحول روانشناختیکودک. 1(2)، 41-53.
دیویس، ر.، و دی و براون، آ. ا. (2002). موهبت نارساخوانی، ترجمه مهناز اخوان تفتی و هایده فیضی پور (1384). تهران: دانشگاه الزهراء.
شریفی، ع.، علیزاده، ح.، غباری‌بناب، ب.، و فرخی، ن. ع. (1398). مقایسه نیمرخ کارکردهای اجرایی کودکان با نارسایی‌توجه/ بیش‌فعالی و کودکان با اختلال یادگیری ویژه در مقایسه با کودکان عادی: با تأکید بر عدم همبودی بین دو اختلال. نشریه توانمندسازی کودکان استثنائی. 1(30)، 44-28.
شیدایی فیروزآبادی، ط.، تجربه‌کار، م.، و توحیدی، ا. (1397). تأثیر روش آموزش دیویس بر مهارت‌‌های خواندن و خلاقیت دانش‌آموزان نارساخوان. سلامت روان کودک. 5(2)، 180-170.
مشهدی، ع. (1388). بررسی کنش‌های اجرایی و تأثیر شیوه‌های درمانگری (دارو درمانگری، آموزش کنش‌های اجرایی و ترکیب این دو مداخله) در افزایش کنش‌های اجرایی و کاهش نشانه‌های بالینی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه- فزون کنشی. رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.