متناسب‌سازی و اعتباریابی برنامه مداخله زودهنگام شنیداری کلامی برتر (آوای برتر) به‌منظور بهبود مهارت‌های گفتاری کودکان کم‌شنوا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش افراد با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، متناسب‌سازی و اعتباریابی برنامه مداخله زودهنگام شنیداری کلامی برتر (آوای برتر) به‌منظور بهبود مهارت‌های گفتاری کودکان کم‌شنوابود. این مطالعه از نوع بنیادی بود. جامعه آماری شامل متخصصان روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنائی و مربیان کودکان کم‌شنوا28 نفر (15 زن و 13 مرد) بود. نمونه آماری شامل سه متخصص (2 زن و 1 مرد) روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنائی و سه نفر (2 زن و 1 مرد) از مربیان کودکان کم‌شنوا بود که به ‌روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. روند اعتباریابی برنامه در پنج‌‌گام انجام شد که عبارت است از: 1- بررسی مبانی نظری برنامه (SPTP)؛ 2- بررسی پیشینه و برنامه‌های موجود (LRCP)؛ 3- متناسب‌‌سازی برنامه (AP)؛ 4- اعتباریابی محتوای برنامه (VPC) و 5- تبیین اعتباریابی برنامه (EVP). از رویکرد دلفی به‌منظور متناسب‌سازی محتوا، مثلث‌‌سازی بررسی کننده برای اعتباریابی، ضریب پایایی آزمون‌های وابسته به ‌ملاک (روش درصد توافق) به‌منظور تعیین پایایی و روش لاشه برای محاسبه ‌شاخص روایی محتوایی برنامه استفاده شد. داده‌ها در نسخه 24 نرم‌افزار بسته آماری در علوم اجتماعی تحلیل شدند.یافته‌ها نشان داد که پایایی برنامه با روش درصد توافق متخصصان برابر با 85 درصد و شاخص روایی محتوایی آن برابر با 89/0 به‌دست آمد. بر اساس یافته‌ها، برنامه آوای برتر به‌منظور بهبود مهارت‌های گفتاری کودکان کم‌شنوا از روایی و اعتبار بالایی برخوردار است. با استفاده از برنامه آوای برتر که روایی و اعتبار بالایی دارد، می‌توان مهارت‌های گفتاری کودکان کم‌شنوا را تقویت کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Adaptation and validation of Superior Auditory Verbal Early Intervention Program (Superior AVA) to improve the speech skills of children with hearing loss*

نویسنده [English]

  • Mohammad Ashori
Assistant Professor, Department of Psychology and Education of People with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was adoption and validation of Superior Auditory Verbal Early Intervention Program (Superior AVA) to improve the speech skills of children with hearing loss.The present research was a fundamental research. The study population included professionals of psychology and education of exceptional children and educators of children with hearing loss. 3 specialists of psychology and education of exceptional children and 3 educators of children with hearing loss participated in this study. They were selected by purposive sampling method. Validation process of program was done in five steps: study of program's theoretical principles, literature review and review of current programs, adopting contents of the program, validation of program contents and explaining the validation of program. Delfy approach for adoption of program contents, Triangulation of investigator for validation, reliability coefficient of criterion tests (agreement percent method) for determining reliability and Lawshe method for determining content validation index was used. Data were analyzed by SPSS24.Findings showed that the reliability of the program using the percentage of expert agreement was 85% and the content validity index was 0.89.Based on results, superior AVA program has high validity and reliability for improving speech skills of children with hearing loss. Using superior AVA program, that has high validity and reliability, it is possible to improve speech skills of children with hearing loss.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Auditory verbal
  • early intervention
  • validation
  • speech skills
ابراهیمی، ا. ع. (1389). مداخله زودهنگام برای کودکان آسیب دیده شنوایی: رویکردهای رایج برنامه‌ریزی خانواده‌محور. تعلیموتربیت استثنائی. 103(3)، 46-31.
حسن‌زاده،س.، نیک‌خو، ف.، افروز، غ. ع.، و فرزاد، و. (1397). بررسیتأثیرمداخله بهنگام در حوزه شنوایی، زبان و دلبستگی کودکان ناشنوای زیر دو سال. فصلنامهعلوم پیراپزشکی و توان‌بخشی. 7(1)، 57-68.
حسن‌زاده، س.، و نیک‌خو، ف. (1395). اثربخشی برنامه جامع توان‌بخشی والدمحور نوایش بر رشد مهارت‌های ارتباطی اولیه و زبانی کودکان ناشنوای 0 تا ۲ سال. فصلنامهتوان‌بخشی. 17(4). 326-337.
حسینعلی‌زاده، م.، فرامرزی، س.، و عابدی، ا. (1397). طراحی بسته مداخله بهنگام عصب‌روان‌شناختی کودک‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر عملکرد زبان کودکان با تأخیر رشد شناختی. فصلنامه افراد استثنائی. 8(31)، 55-37.
صمدی، ژ.، صدایی، م.، روحبخش، ن.، اسدملایری، س.، و فقیه‌زاده، س. (1385). متناسب‌‌سازی برنامه تربیت شنوایی والد- کودک SKI-HIو ارزشیابی آن در کودکان کم‌شنوای زیر سه سال. شنوایی ‌شناسی. 15(1). 20-26.
عاشوری، م.، و جلیل‌آبکنار، س. س. (1397). دانش‌آموزان با نیازهای ویژه و آموزش فراگیر. چاپ دوم. تهران: رشد فرهنگ