تاب‌آوری تحصیلی، سرزندگی تحصیلی و عملکرد دانش‌آموزان با اختلال یادگیری: بررسی نقش واسطه‌ای اهمال‌کاری تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه الزاهرا، تهران، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

 





هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطهای متغیر اهمالکاری در رابطه تابآوری، سرزندگی و عملکرد تحصیلی دانشآموزان با اختلال یادگیری بود. مطالعه حاضر از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشآموزان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود. از میان آنان تعداد 150 نفر (70 دختر و 80 پسر) به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاستابآوریتحصیلی (ARS)، پرسشنامههای سرزندگی تحصیلی (AVQ)، اهمالکاری تحصیلی (PASS) بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که تابآوری رابطه مثبت و معنادار با سرزندگی و عملکرد دانشآموزان دارد. همچنین اهمالکاری رابطه معنادار و منفی با سرزندگی و عملکرد دارد. از طرفی نتایج نشان داد که اهمالکاری نقش واسطهای معناداری میان تاب‌آوری و عملکرد و همچنین سرزندگی و عملکرد دارد. اهمالکاری تحصیلی، تابآوری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی، بر زمینههای آموزشی- تحصیلی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشت روان دانشآموزان با اختلال یادگیری تأثیرگذار بود و اهمالکاری تحصیلی، نقش واسطه در رابطه بین سرزندگی، تابآوری و عملکرد تحصیلی داشت.





 







هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطهای متغیر اهمالکاری در رابطه تابآوری، سرزندگی و عملکرد تحصیلی دانشآموزان با اختلال یادگیری بود. مطالعه حاضر از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری آن شامل کلیه دانشآموزان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود. از میان آنان تعداد 150 نفر (70 دختر و 80 پسر) به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل مقیاستابآوریتحصیلی (ARS)، پرسشنامههای سرزندگی تحصیلی (AVQ)، اهمالکاری تحصیلی (PASS) بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که تابآوری رابطه مثبت و معنادار با سرزندگی و عملکرد دانشآموزان دارد. همچنین اهمالکاری رابطه معنادار و منفی با سرزندگی و عملکرد دارد. از طرفی نتایج نشان داد که اهمالکاری نقش واسطهای معناداری میان تاب‌آوری و عملکرد و همچنین سرزندگی و عملکرد دارد. اهمالکاری تحصیلی، تابآوری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی، بر زمینههای آموزشی- تحصیلی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشت روان دانشآموزان با اختلال یادگیری تأثیرگذار بود و اهمالکاری تحصیلی، نقش واسطه در رابطه بین سرزندگی، تابآوری و عملکرد تحصیلی داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Educational resilience, educational vitality and performance of Students with Learning Disability: mediator role of procrastination

نویسندگان [English]

  • Leila Afzali 1
  • somaye Esmaeili 2
  • zahra naghsh 3
1 Ph.D in Educational Psychology, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
2 PhD student of Educational Psychology, Faculty of Psychology and Education, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Psychology and Education, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the mediating role of procrastination in correlation between resilience, vitality and academic performance of students with Learning Disabilities. The present study was of correlational methid and path analysis type. The statistical population included all elementary school students in Tehran during the academic year 1995-96. A total of 150 individuals of both sexes (70 girls and 80 boys) were selected by random sampling. They answered the Resilience Scale (ARS), Academic Vitality Questionnaire (AVQ), and Procrastination Assessment Scale for Students Questionnaire (PASS). The results showed that resilience has a positive and significant relation with the vitality and performance of students. Also, procrastination has a meaningful and negative relationship with vitality and performance. On the other hand, the results showed that procrastination has a significant mediating role between vitality and performance as well as vitality and performance. Educational procrastination, educational resilience and academic vitality affect the educational, economic, social and mental health of students with learning disabilities, and academic procrastination plays a mediating role in the relationship between vitality, resiliency and performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Learning disability
  • educational procrastination
  • academic resiliency
  • academic vitality
پورعبدل، س.، صبحی قراملکی، ن.، و عباسی، م. (1394). مقایسه اهمال‌کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص. مجله ناتوانی­های یادگیری. 4(3)، 38-22.
تارویردی‌زاده، هـ.، صابری، هـ.، و پاشاشریفی، ح. (1396). پیش‌بینی تاب‌آوری تحصیلی بر اساس ویژگی‌های شخصیتی با میانجی‌گری هوش هیجانی. نشریه مدیریت ارتقای سلامت. 6(3)، 43-36.
جوکار، ب.، و دالورپور، م. (1386). رابطه تعلل‌ورزی آموزشی با اهداف پیشرفت. اندیشههای نوین تربیتی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا. 3(3 و 4)، 80-61.
دهقانی‌زاده، م. ح.، و حسین‌چاری، م. (1391). سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده: نقش واسطه‌ای خودکارآمدی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری.4(2)، 47-21.
رشیدی، ع.، امیری، م.، مهرآور گیگلو، ش.، و نودهی، ح. (1394). بررسی رابطه ادراک از محیط یادگیری کالس با تاب‌آوری تحصیلی. فصلنامه پژوهش های آموزش و یادگیری. 2(7)، 189-170.
ستایشی اظهری، م.، میرنسب، م.، و محبی، م. (1396). رابطه امیدواری و پیشرفت تحصیلی با نقش میانجی‌گری اهمال‌کاری تحصیلی در دانش‌آموزان. نشریه علمی- پژوهشی آموزش و ارزیابی. 10(37)، 142-125.
سلطانی‌نژاد، م.، آسیابی، م.، ادهمی، ب.، و توانایی یوسفیان، س. (1393). بررسی شاخص‌های روان‌سنجی پرسشنامه تاب‌آوری تحصیلی ARI. فصلنامه اندازهگیری تربیتی. 5(15)، 34-17.
عطادخت، ا.، نوروزی، ح.، و غفاری، ع. (1392). تأثیر آموزش حل‌مسئله اجتماعی در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری کودکان دارای اختلال یادگیری. مجله ناتوانیهای یادگیری. 3(2)، 108-92.
مطیعی، ح.، حیدری، م.، و صادقی، م. ا. (1391). پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی بر اساس مؤلفه‌های خودتنظیمی در دانش‌آموزان پایه اول دبیرستان‌های شهر تهران. فصلنامه روانشناسی تربیتی. 24(8)، 70-49.
مکی بیدگلی، ز.، و صدیقی ارفعی، ف. (1396). بررسی رابطه ذهن‌آگاهی و تاب‌آوری با اهمال‌کاری تحصیلی در دانشجویان دانشگاه کاشان. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی. 12(45)، 301-281.