اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی‌سازی شده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی، واحد بوکان، دانشگاه آزاد اسلامی، بوکان، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی­سازی شده انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل تمام دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه دارای اختلال رفتاری برونی­سازه شده شهرستان بوکان در سال تحصیلی 97-1396 بود. در این پژوهش 30 دانش‌آموز پسر دارای اختلال رفتار برونی‌سازی شده با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و کنترل گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله آموزشی را طی دو ماه و نیم در 10 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. این در حالی بود که افراد حاضر در گروه کنترل این مداخله را در طول فرایند انجام پژوهش دریافت نکردند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه سیاهه رفتاری کودکان و نوجوانان (آخنباخ و رسکورلا، 2001)، پرسشنامه نظم‌جویی شناختی هیجان (گروس و جان، 2003) و پرسشنامه‌ همدلی شناختی (جولیف و فارینگتون، 2006) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس توسط نرم‌افزار آماری SPSS24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی‌سازی شده تأثیر معناداری داشته است (0001/0>P). میزان تاثیر درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی­سازی شده به ترتیب 72 و 67 درصد بود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که درمان فراتشخیصی یکپارچه می‌تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی­سازی شده مورد استفاده گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of unified trans-diagnostic treatment on emotion’s cognitive regulation and cognitive empathy of students with externalized behavior disorder

نویسندگان [English]

  • Halaleh Osmani 1
  • Leila Shokri 2
1 M.A. in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Bookan Branch, Bookan, Iran.
2 M.A. in General Psychology, Islamic Azad University, Arak Branch, Arak, Iran
چکیده [English]

Aim:Present study was conducted aiming to investigate the effectiveness of unified trans-diagnostic treatment on emotion’s cognitive regulation and cognitive empathy of the students with externalized behavior disorder. Methods: It was a quasi-experimental study with pretest, posttest and control group design. The statistical population included all male first grade high school students with externalized behavioral disorder in the town of Bookan in academic year 2017-2018. 30 male students with externalized behavioral disorder were purposefully selected and randomly placed into experiment and control groups. The experiment group received ten seventy-five-minute sessions of interventions during two-and-a-half months while the control groups didn’t receive any intervention during doing the process. The applied questionnaires included Children and Adolescents Behavioral Inventory Questionnaire (Achenbach and Rescorla, 2001), Emotion Regulation Questionnaire (Gross and John, 2003) and Cognitive and Affective Empathy Questionnaire (Jolliffe and Farrington, 2006). The data gathered were analyzed via SPSS24 through ANCOVA method. Results: The results showed that unified trans-diagnostic treatment has significantly influenced emotion’s cognitive regulation and cognitive empathy of the students with externalized behavior disorder (p<0.001). The degree of the effect of unified trans-diagnostic treatment on emotion cognitive regulation and cognitive empathy of the students with externalized behavior disorder was 72% and 67% respectively. Conclusion: According to the findings of the present study, it can be concluded that unified trans-diagnostic treatment can be applied as an efficient treatment to improve emotion’s cognitive regulation and cognitive empathy of the students with externalized behavior disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive empathy
  • emotion’s cognitive regulation
  • externalized behavior disorder
  • unified trans-diagnostic treatment
قاسم‌پور، عبدالله و رمضانی، ولی‌الله (1394). مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و تکانشگری در نوجوانان مبتلا به نارسایی توجه/ بیش فعالی و بهنجار. مجله علوم پزشکی رازی، 22(137): 20-9.
قاسم‌پور، عبدالله؛ رمضانی، ولی‌الله و کلهری، عاطفه (1394). مقایسه راهبردهای تنظیم هیجانی در نوجوانان دارای اختلال نافرمانی مقابله ای و بهنجار. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز، 3(3): 160-153.
محمدی، ابوالفضل؛ بیرشک، بهروز و غرایی، بنفشه (1392). مقایسه اثربخشی گروه درمانی فراتشخیصی و گروه درمانی شناختی بر فرایندهای تنظیم هیجانی. مجله روان‌پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 19(3): 194-187.
زمستانی، م؛ ایمانی، م (1395). اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر
نشانه‌های افسردگی، اضطراب و تنظیم هیجان. مجله روان‌شناسی معاصر،
11(1): 32-21.
خانجانی، زینب و بهادری خسروشاهی، جعفر (1396). بررسی تحول همدلی، اختلالات درونی سازی و برونی سازی در دانش آموزان دختر و پسر 5 تا 11 سال. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 8(30): 218-195.
کاجی اصفهانی، سعیده؛ عارفی، مژگان؛ آقایی جشوقانی، اصغر؛ اصلی‌آزاد، مسلم و فرهادی، طاهره (1396). مطالعه همدلی شناختی شناختی در دانش‌آموزان با پرخاشگری ارتباطی و آشکار، فصلنامه سلامت روان کودک، 4(2): 126-116.
عبدی، رضا؛ بخشی‌پور رودسری، عباس و محمود علیلو، مجید (1392). کارایی درمان فراتشخیصی یکپارچه در کاهش شدت عوامل فراتشخیصی و نشانه‌های اختلالات هیجانی. مجله روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 3(13): 27-1.
عطارد، نسترن؛ میکائیلی، نیلوفر؛ مهاجری، نسترن و وجودی، بابک (1395). اثر درمان فراتشخیصی یکپارچه بر اختلالات اضطرابی و افسردگی همایند: طرح تک موردی. مجله طنین سلامت، 4(3): 61-54.
محمدی، حاتم و موسوی، سیدولی (1394). مقایسه تنظیم هیجان و خودمهارگری در کودکان با و بدون اختلال نارسایی توجه- فزون‌کنشی. مجله سلامت روانی کودک، 2(2): 33-21.
سلیمانی، اسماعیل و حبیبی، یعقوب (1393). ارتباط تنظیم هیجان و تاب‌آوری با بهزیستی روان‌شناختی در دانش‌آموزان. مجله روان‌شناسی مدرسه، 3(4): 72-51.